Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Fizibilitesi Projesi

TR81/13/DFD/006

Bu Fizibilite Raporu Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın 2013 yılı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı kapsamında hazırlanmıştır.

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı 2013 yılı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı kapsamında hazırlanan bu yayının içeriği Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı ve/veya Kalkınma Bakanlığı’nın görüşlerini yansıtmamakta olup, içerik ile ilgili tek sorumluluk Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası’na aittir.

İçindekiler Tablosu

1. ARAŞTIRMANIN AMACI, KAPSAMI VE YÖNTEMİ ………………………………………… 14

1.1 Araştırmanın Amacı ve Kapsamı ……………………………………………………………………………… 14 1.2. Araştırmanın Yöntemi………………………………………………………………………………………………… 14 1.2.1. Veri Toplama Yöntemi…………………………………………………………………………………………….. 14

1.2.2. Analiz Ölçeği …………………………………………………………………………………………………….. 15

1.2.3. Verilen Analiz Yöntemi ………………………………………………………………………………………. 15 2. İL/YÖRE BİLGİLERİ………………………………………………………………………………………………… 16 2.1 Safranbolu İlçesindeki Mevcut KOBİ Sayısı ve Sektörel Dağılımı ……………………………………. 16

2.2 Safranbolu İlçesi Civarındaki Üniversitelerin, Mesleki Eğitim Kurumlarının, Eğitim ve Danışmanlık Kurumlarının, Bankaların ve Diğer Finans Kurumlarının, OSB ve KSS’lerin Sayıları ve Nitelikleri……………………………………………………………………………………………………………………. 19

2.3 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesinin Kurulmasının Gereklilikleri 21 2.4 Yöresel Nitelikte Üretilebilecek Ürünlerin Listesi…………………………………………………………… 23 2.5 Yöresel Ürünlere Yönelik Pazar Araştırması ………………………………………………………………….. 24 2.6 Yöresel Ürünlerin Üretiminin Yapılmasının Bölgenin Gelişimine olan Katkısı ………………….. 24 3. ANKET ANALİZ SONUÇLARI …………………………………………………………………………………. 26 3.1 Anket Yapılan Kişilerin Firmadaki Görevi …………………………………………………………………….. 26 3.2 Anket Yapılan Firmaların Kuruluş Tarihlerine Göre Dağılımı ………………………………………….. 27 3.3 Firmaların Hukuki Yapısı…………………………………………………………………………………………….. 27 3.4 Firmaların İşyeri Mülkiyeti ………………………………………………………………………………………….. 28 3.5 Firmaların Faaliyet Yerleri…………………………………………………………………………………………… 28

3.6 İşletme Türlerine Göre İstihdam Edilen Personel ……………………………………………………………. 29 3.7 Firmaların Faaliyet Konuları ………………………………………………………………………………………… 30 3.8 Firmaların Ürettikleri Yöresel Ürünler…………………………………………………………………………… 30 3.9 Ürün Çeşitliği Sayısına Göre Üretilen Ürünler ……………………………………………………………….. 31 3.10 Firmaların Yöresel Ürün Üretiminde Kullandıkları Hammaddeler ………………………………….. 34 3.11 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Hammadde Temin Yöntemleri ………………………………. 37 3.12 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Üretim Teknolojileri ……………………………………….. 37 3.13 Yöresel Ürün Satış Yöntemleri …………………………………………………………………………………… 38 3.14 Firmaların Yöresel Ürün İhracatı Yapamama Nedenleri ………………………………………………… 40 3.15 Firmanın Mevcut Üretim Yerinden Memnuniyeti …………………………………………………………. 41 3.16 Firmaların Mevcut Üretim Kapasitesi Memnuniyeti ……………………………………………………… 41 3.17 Firmaların Mevcut Altyapısından Memnuniyeti ……………………………………………………………. 42 3.18 Firmaların Mevcut Üretim Teknolojilerinden Memnuniyeti …………………………………………… 42 3.19 Üretilen Yöresel Ürün Çeşitliğinin Artırılması ……………………………………………………………… 43 4. YERLEŞİM YERİ VE FİZİKİ YAPI ………………………………………………………………………….. 48 4.1 Sanayi Sitesi’nin Yerleşim Yeri ……………………………………………………………………………………. 48 4.2 Binanın Toplam Kapalı Alanı ………………………………………………………………………………………. 48 4.3 İşletme Sayıları ve Büyüklükleri…………………………………………………………………………………… 48 4.4 Ortak Kullanım Alanları ve Büyüklükleri………………………………………………………………………. 49 4.5 Otopark ve Depolama Olanakları………………………………………………………………………………….. 49 4.6 İletişim Altyapısı ………………………………………………………………………………………………………… 49 4.7 Binanın Mülkiyet/Tahsis Durumu ve Kullanım Şartları …………………………………………………… 50

4.8 Kurulacak Olan Binada/Binalarda Gerçekleştirilmesi Planlanan Tadilatlar ve Toplam Maliyeti

4.9 Küçük Sanayi Sitesi Ortak Kullanım Alanı İçin Satın Alınacak Mobilya/Donanım ve Toplam Tutarı 51

4.10 Destek Kapsamı Dışında Gerçekleştirilecek Tadilatlar ve Harcamalar …………………………….. 52 4.11 Destek Katkı Payı ve Destek Dışı Harcamalar İçin Finansman Kaynağı…………………………… 52

5. KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ KURULUŞ PROSEDÜRLERİ………………………………………. 53 6. MİSYON VE STRATEJİK HEDEFLER …………………………………………………………………….. 56 6.1 Sanayi Sitesinin Kuruluş Amacı……………………………………………………………………………………. 56 6.2 Misyon Tanımı …………………………………………………………………………………………………………… 56 6.3 5 Yıllık Doluluk ve İstihdam Hedefleri………………………………………………………………………….. 56 6.4 Ulaşılmak İstenen Diğer Hedefler…………………………………………………………………………………. 58 6.5 Performans Kriterleri…………………………………………………………………………………………………… 58 6.6 Sanayi Sitesi’nde Yer Alacak İşletmelerin (Hedef kitle) Nitelikleri…………………………………… 58 6.7 Öncelik Verilecek Hedef Kitle Grubu/Grupları ………………………………………………………………. 59 6.8 İşletme Kabul Kriterleri ………………………………………………………………………………………………. 59 7. İŞLETMELERE SUNULAN/SUNULACAK HİZMETLER VE HİZMET BEDELLERİ 60 7.1 Safranbolu İlçesindeki Rayiç Kira Bedelleri…………………………………………………………………… 60 7.2 İşletmelere Uygulanan/Uygulanacak Kira Bedeli, Artış Oranları, Destekleme Oranları……….. 60 7.3 Ortak Kullanım Hizmetleri ve Kullandırma Koşulları ……………………………………………………… 60 7.4 Ağ Oluşturma, Mevcut Ağlara Erişim ve İşbirliği/Eşleştirme Hizmetleri …………………………… 61 7.5 Destek Mekanizmalarına Erişim ve Sanayi Sitesi İşletmelerine Sağlanacak Avantajlar ……….. 61 7.6 İşletmelerin Gelişimini Ölçmeye Yönelik Araçlar…………………………………………………………… 61

8. YÖNETİM VE ORGANİZASYON YAPISI ………………………………………………………………… 62

8.1 Organizasyon şeması…………………………………………………………………………………………………… 62 8.2 Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu Üyeleri…………………………………………………………………………… 62 8.3 Yönetim Kurulunun Toplanma Sıklığı ve Toplantı Kayıtlarının Nasıl Tutulacağı ……………….. 62 8.4 Yönetim Kurulunun Yetki ve Görevleri…………………………………………………………………………. 62 8.5 Diğer Personelin İş Tanımları, Nitelikleri………………………………………………………………………. 63 9. İŞ MODELİ VE GELİR KAYNAKLARI ……………………………………………………………………. 65 9.1 Sanayi Sitesi’nin Gelir Kaynakları……………………………………………………………………………….. 65 9.2 5 (Beş) Yıl İçin Kira Geliri Öngörüleri ………………………………………………………………………….. 66 9.3 İlk 5 Yıl İçin Hizmet Bedeli Öngörüleri ………………………………………………………………………… 66 10. BEŞ YIL İÇİN GELİR-GİDER TAHMİNLERİ ………………………………………………………… 67 11. KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNE YÖNELİK DESTEKLER ………………………………………. 69 12. YENİ TEŞVİK SİSTEMİ İÇERİSİNDE KARABÜK’ÜN YERİ …………………………………. 70 12.1 Yatırım Yeri Tahsisi………………………………………………………………………………………………….. 70 12.2 Vergi İndirimi…………………………………………………………………………………………………………… 70 12.3 Gümrük Vergisi Muafiyeti ve KDV İstisnası………………………………………………………………… 71 12.4 Gümrük Vergi Muafiyeti……………………………………………………………………………………………. 71 12.5 KDV İstisnası …………………………………………………………………………………………………………… 71 12.6 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği ………………………………………………………………………….. 71 13. İŞ GELİŞTİRME MERKEZİ VE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ………………………………… 73

TABLOLAR

Tablo 1 Sektörlere Göre İşyeri Sayısı ……………………………………………………………………………………… 21 Tablo 2 Safranbolu’da Üretilebilecek Yöresel Ürünler Listesi…………………………………………………….. 23 Tablo 3 Anket Yapılan Kişilerin Firmadaki Görevi …………………………………………………………………… 26 Tablo 4 Ürün Çeşitliliğine Göre Firmaların Sayısı ……………………………………………………………………. 30 Tablo 5 Ortak Alan Dağılımı………………………………………………………………………………………………….. 49 Tablo 6 Sabit Yatırım Giderleri………………………………………………………………………………………………. 50 Tablo 7 Mobilya Donanım Giderleri……………………………………………………………………………………….. 51 Tablo 8 Küçük Sanayi Sitesi Alan Hesapları ve Yatırım Maliyeti……………………………………………….. 52 Tablo 9 İşletmelerde İlk 3 Yıl İçin Hedeflenen Doluluk Artışları İstihdam Oranları ……………………… 57 Tablo 10 İşletmelerin İlk 3 Yıl İçin Doluluk Oranları………………………………………………………………… 57 Tablo 11 Sanayi Sitesi Gelir Kaynakları ………………………………………………………………………………….. 65 Tablo 12 İlk 5 Yıl İçin Kira Geliri Öngörüleri ………………………………………………………………………….. 66 Tablo 13 İlk 5 Yıl İçin Hizmet Bedeli Öngörüleri …………………………………………………………………….. 66 Tablo 14 5. Yıl İçin Gelir-Gider Tahminleri …………………………………………………………………………….. 67 Tablo 15 Karşılaştırmalı Bölgesel Teşvik Uygulaması ………………………………………………………………. 70 Tablo 16 Vergi İndirimleri …………………………………………………………………………………………………….. 71 Tablo 17 İşveren Hissesi Destekleri ………………………………………………………………………………………… 72

GRAFİKLER

Grafik 1 Firmaların Kuruluş Tarihlerine Göre Dağılımı …………………………………………………………….. 27

Grafik 2 Firmaların Hukuki Yapısı (%) …………………………………………………………………………………… 27

Grafik 3 Firmaların İşyeri Mülkiyeti (%) …………………………………………………………………………………. 28

Grafik 4 Firmaların Faaliyet Yerlerine Göre Dağılımı……………………………………………………………….. 29

Grafik 5 İşletme Türlerine Göre Personel Dağılımı (%) …………………………………………………………….. 29

Grafik 6 Firmaların Faaliyet Konularına Göre Dağılımı (%)………………………………………………………. 30

Grafik 7 Ürün Çeşitliliğine Göre Firmaların Dağılımı (%) …………………………………………………………. 30

Grafik 8 Bir Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı…………………………………. 32

Grafik 9 İki Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı …………………………………. 32

Grafik 10 Üç Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı ……………………………….. 33

Grafik 11 Dört Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı……………………………… 34

Grafik 12 Firmaların Üretimde Kullandıkları Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı…………………….. 34

Grafik 13 Üretimde Kullanılan Firmalara Göre Dağımı (%) ………………………………………………………. 35

Grafik 14 Üretimde İki Çeşit Hammadde Kullanan Firmaların Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 35

Grafik 15 Üretimde Üç Çeşit Hammadde Kullanan Firmaların Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 36

Grafik 16 Üretimde Dört Çeşit Hammadde Kullanan Firmaların Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 36

Grafik 17 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Hammadde Temin Yöntemine Göre Firmaların Dağılımı………………………………………………………………………………………………………………………………. 37

Grafik 18 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Üretim Teknolojilerine Göre Firmaların Dağılımı …. 38 Grafik 19 Yöresel Ürün Satış Yöntemlerine Göre Firmaların Dağılımı ……………………………………….. 39

Grafik 20 Firmaların Yöresel Ürün Satışında Kullandıkları Markalar………………………………………….. 40

Grafik 21 Firmaların Yöresel Ürün İhracatı Yapamama Nedenlerinin Dağılımı……………………………. 40

Grafik 22 Firmaların Mevcut Üretim Yerinden Memnuniyet Dağılımı ………………………………………… 41

Grafik 23 Firmaların Mevcut Üretim Kapasitesi Memnuniyet Dağılımları …………………………………… 41

Grafik 24 Firmaların Mevcut Altyapısından Memnuniyet Dağılımları ………………………………………… 42

Grafik 25 Firmaların Mevcut Üretim Teknolojilerinden Memnuniyet Dağılımları ………………………… 43

Grafik 26 Yöresel Ürün Çeşitllerinin Artırılmama Sebepleri ……………………………………………………… 44

Grafik 27 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Kurulumunun Gerekli Olduğunu/Olmadığını Düşünen Firmaların Dağılımı…………………………………………………………………. 44

Grafik 28 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Üretim Faaliyeti Göstermeyi İsteyen/İstemeyen Firmaların Dağılımı ………………………………………………………………….. 45

Grafik 29 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Üretim Kapasitesini Artırmayı Düşünen/Düşünmeyen Firmaların Dağılımı ………………………………………………………………. 45

Grafik 30 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Ürün Çeşitliğini Artırmayı Düşünen/Düşünmeyen Firmalar Dağılımı………………………………………………………………………………… 46

Grafik 31 Firmaların Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Altyapı Hizmetlerinden Beklentileri …………………………………………………………………………………………………… 46

Grafik 32 Firmaların Bağlı Oldukları Kuruluşlardan Beklentileri ……………………………………………….. 47

Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası yöresel, bölgesel, ulusal ve küresel gelişmeleri yakından takip ederek, üyelerinin iç ve dış pazarlarda rekabet gücünün oluşturulmasına, artırılmasına ve sürekli hale getirilmesine katkıda bulunmak amacı ile kurulmuştur. Bölgedeki işletmelerin arasındaki dayanışmayı ve işbirliğini arttırmak, ilçedeki merkezi ve yerel idareler ile işbirliği ve uyum içerisinde çalışmalar gerçekleştirmek, ilçe ve bölge düzeyindeki karar alma mekanizmalarında etkin bir kurum olarak yer alma önceliklerine dayalı olarak faaliyetlerini gerçekleştirmek Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası’nın çalışma ilkeleri arasında yer almaktadır.

Bu amaçla en son gerçekleştirdiğimiz çalışmamız Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın mali desteği ile yürüttüğümüz ‘Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Fizibilitesi” isimli projedir. Bu proje ile amacımız Safranbolu ilçesinin sosyoekonomik gelişiminin hızlandırılmasına yönelik olarak ilçede yöresel ve kültürel değerleri yansıtan sanayi sitesi kurulumuna yönelik fizibilitenin hazırlanmasıdır.

Mevcut durumun doğru tespiti için, bölgede yöresel ürün üretimi faaliyetlerini gerçekleştiren işletmeler ile çalışmalar yürütülmüştür. Buna ek olarak yerelde faaliyet gösteren kamu kurumlarının ve işletmelerin temsilcileri ile bu sorun detaylıca tartışılmış, çözüm önerileri

geliştirilmiştir. Küçük Sanayi Sitesi’nin kurulmasının işletmeler açısından faydalarının, sitenin kurulumu ile ilgili süreçte izlenmesi gereken yolların değerlendirmesi gerçekleştirilmiştir.
Kurulması planlanan Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi ilçede ticaretin gelişmesinde ve işletmelerin kendilerini geliştirmelerinde büyük önem taşıyacaktır. Gerçekleşecek bu gelişimler ilçenin sosyoekonomik olarak kalkınmasına katkıda bulunacaktır.

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen bu projemizin muhatap kurumların karar alma süreçlerine rehber olması dileği ile öncelikle sosyal sorumluluk anlamında üstlendiği rolden ötürü Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’na, bizlere çalışmanın yürütülmesi sürecinde destekte bulunan kamu kuruluşlarına, işletmelere ve özveri ile çalışmamıza destekte bulunan PROGEM Danışmanlık Şirketi çalışanlarına teşekkür ederiz.

Ali Sami ACAR
Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

EKİP ÖZGEÇMİŞLERİ Adnan HACIBEBEKOĞLU

1981 yılında Kahramanmaraş’ta doğan Adnan HACIBEBEKOĞLU, Erciyes Üniversitesi İşletme Bölümü mezunudur. 2000-2004 yılları arasında mobilya ve finans sektörlerinde çeşitli görevlerde bulunmuştur.2004 yılından bu

yana ise Türkiye’deki hibe programları, yerel kalkınma ve yatırım alanlarında danışmanlık yapmaktadır. Halen Türkiye’nin birçok bölgesinde yerel yönetimlere, oda ve borsalara, sivil toplum kuruluşlarına ve KOBİ’lere bu alanlarda eğitim ve danışmanlık hizmeti veren Progem Danışmanlık’ın Genel Müdürlüğü’nü yapmaktadır. Aynı zamanda birçok sivil toplum kuruluşuna üyeliği bulunan HACIBEBEKOĞLU, 2009 yılından bu yana Ekonomik ve Sosyal Gelişim Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmektedir. Yerel, ulusal ve uluslararası yayın organlarında çok sayıda makaleleri ve raporları yayınlanan HACIBEBEKOĞLU iyi derecede İngilizce bilmektedir.

Sedef ÇETİNEL

Sedef ÇETİNEL 1964 yılında İzmir’de doğmuştur. Lisans öğrenimini Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat bölümünde, yüksek lisans öğrenimini ise Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat bölümünde tamamlamıştır. 2 yıl Gazi Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak çalıştıktan sonra, Türkiye Kalkınma Bankası yarışma sınavını kazanarak 19 yıl boyunca burada çalışmış ve emekli olarak

ayrılmıştır. Kredi talepleri için ekonomik değerlendirme çalışmaları yapmak, fizibilite raporları hazırlamak, uygun yatırım alanı çalışmaları yapmak ve makroekonomik araştırmalar yapmak kilit özellikleri arasında yer almaktadır. Emekli olduktan sonra bir süre Treysan A.Ş’de Finansman ve Bütçe Maliyet Bölüm Yöneticiliği yapan ÇETİNEL, proje döngüsü yönetimi eğitmenliği, ulusal ve uluslararası hibe programlarına yönelik proje yazma, yönetme ve koordinatörlüğü ile de ilgilenmektedir. ÇETİNEL iyi derecede İngilizce bilmektedir.

Merve ÜLVER

1988 yılında Kırklareli’nde doğan Merve Ülver, 2011 yılında Gazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. 2009- 2010 yılları arasında BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret A.Ş bünyesindeki Çamaşır Makinesi ve Buzdolabı Fabrikaları’nda üretim stajı yapmış ve stajları esnasında TPM (Toplam Üretken Bakım) Eğitimi, 6 Sigma Eğitimi, Kalite Eğitimi ve İPK (İstatiksel Proses Kontrol)

Eğitimi almıştır. 2011 yılında TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.’de Çizelgeleme üzerine bitirme tezi hazırlamıştır. 2012 yılından itibaren Türkiye genelindeki özel sektör, sivil toplum kuruluşu ve kamu kurumlarının ihtiyaçlarına yönelik olarak proje döngüsü yönetimi ve girişimcilik alanlarında eğitim ve danışmanlık hizmetleri sağlayan Progem Danışmanlık’ta Proje Uzmanı olarak çalışmaktadır.

1987 yılında Sivas’ta doğmuştur. 2013 yılında Kırıkkale Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun olmuştur. Lisans eğitimi esnasında AB Gençlik Programları çerçevesinde gerçekleştirdiği projede, proje yürütücüsü olarak görev almıştır. Gül Nihal SİNGİL, 2013 yılı Kasım ayından itibaren

Progem Danışmanlık’ta proje uzmanı olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Orta düzeyde İngilizce bilmektedir.

Gül Nihal SİNGİL

Meltem HAYKIR

Meltem Haykır 1990 yılında İzmir’de doğmuştur. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden 2013 yılında mezun olan Haykır lisans eğitiminin bir dönemini Hollanda’nın Groningen Üniversitesi’nde sürdürmüştür. Haykır, 2013 yılı Kasım ayından itibaren Progem Danışmanlık’ta proje yazarı olarak görev yapmaktadır.

İyi derecede İngilizce bilmektedir.

1. ARAŞTIRMANIN AMACI, KAPSAMI VE YÖNTEMİ

1.1 Araştırmanın Amacı ve Kapsamı

KOBİ’ler değişen piyasa koşullarına karşı hızlı uyum yetenekleri, esnek üretim yapıları, bölgesel kalkınmadaki rolleri, işsizliğin azaltılması ve yeni is alanlarının açılmasındaki katkıları gibi bir dizi olumlu özellikleri nedeniyle ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınmasında önemli bir işlev görmektedir. Sanayi siteleri KOBİ’ler için ulaşım, su, elektrik, kanalizasyon, banka, kantin, telefon, internet, doğal gaz ve ilk yardım gibi olanaklarla donatılmış uygun bir alanda teknik ve genel hizmetlerin de sağlandığı üretim ve yerleşim birimleridir ve bu fonksiyonları ile KOBİ’lerin etkinliğini arttırmaktadır. Yapılan bu araştırma ile birlikte küçük sanayi sitesinin kuruluşu hızlandırılarak ve etkin bir isleyiş sistemine sahip olması sağlanarak ilçede yatırım yapmayı planlayan girişimcilere yatırımları için önemli bir fırsat sağlanacaktır. Safranbolu’da kurulması planlanan Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi ile ilgili araştırmalar Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı finansal desteği ile Safranbolu merkezindeki Eski Çarşı’da gerçekleştirilmiştir.

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın 2013 yılı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı çerçevesinde finanse edilen ve projelendirilen bu çalışmanın temel amacı Safranbolu ilçesinin sosyoekonomik gelişiminin hızlandırılmasına yönelik olarak ilçede yöresel ve kültürel değerleri yansıtan sanayi sitesi kurulumunun hızlandırılmasıdır.

1.2. Araştırmanın Yöntemi 1.2.1. Veri Toplama Yöntemi

Proje kapsamında literatür araştırması, anket çalışması ve kurum ziyaretleri yöntemleri ile veri toplanmıştır. Veri toplama yöntemleri ile ilgili detaylı açıklamalar aşağıda yer almaktadır.  Literatür Araştırması: Yöresel ürün üretimi, yöresel ürün pazarları, Türkiye’de ve Safranbolu ilçesinde yöresel ürün üretiminin gerçekleştiği alanlar ve üretimde

karşılaşılan sorunları tespit etmek üzere internet ortamında geniş çaplı bir kaynak taraması yapılmıştır. Bu alana ait teorik çalışmalardan, istatistiklerden, bölgesel ve ulusal kalkınma planların dokümanlarından, işgücü piyasa analizlerinden, eylem planlarından, çalıştaylardan, doktora tezlerinden, uygulamalı proje ve araştırmalardan yararlanılmıştır. Başlıca başvurulan veri kaynakları Kalkınma Bakanlığı, TÜİK, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Karabük Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü,

Kalkınma Ajansları gibi kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilmiş ilgili tüm

yayın, raporlama, veri ve ortak akıl platformlarıdır.
 Anket Çalışması: Safranbolu’da yöresel ürün üretimi gerçekleştiren işletmeler

içerisinden 40 işletme rassal (tesadüfi) seçim ile anket çalışmasına dahil edilmiştir. Yüz yüze gerçekleştirilen anket çalışmaları için 4 ayrı bölümden oluşan anket formu hazırlanmıştır. 24 – 28 Şubat tarihleri arasında gerçekleştirilen saha çalışmaları için 2 anketör seçilmiştir. Sahada anket çalışmasında yer alacak anketörlerin seçimi aday anketör başvurularının araştırma ekibi tarafından objektif kriterler doğrultusunda değerlendirilmesi ile gerçekleştirilmiştir. Kaliteli veriler elde etmek amacıyla seçilen 2 deneyimli anketöre 1 günlük anket formu uygulama eğitimi verilmiştir.

 Kurum Ziyaretleri: Saha çalışmaları kapsamında Safranbolu Esnaf ve Sanatkârlar Odası, Safranbolu Belediyesi, Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Kurumlar ile gerçekleştirilen görüşmelerde yöresel ürün üretimine yönelik sorunlar, yöresel ürün üretiminin avantajları ve dezavantajları, kurulması planlanan Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi ile ilgili istişarelerde bulunulmuştur.

1.2.2. Analiz Ölçeği

Safranbolu’da üretim gerçekleştiren ve faaliyet gösterenlerin tümü ana kütle olarak kabul edilmiştir. Uygun istatistiksel yöntemlerle, yöresel ürün üretimi gerçekleştiren işletmeler için örnek çapı 40 olarak tespit edilmiştir. Anket formaları firmaların yapısal özellikleri, faaliyet konuları, yöresel ürün üretim miktarları, üretim teknoloji ve hammadde temin yolları, ihracat kapasiteleri, ihracat engelleri, işletmelerin mevcut alt yapıları ve kurulması planlanan Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi ile ilgili düşünceleri ile ilgili bilgileri içerecek şekilde hazırlanmıştır.

1.2.3. Verilen Analiz Yöntemi

Anket formlarının analiz kısmında SPSS programı kullanılmıştır. Anketler ile elde edilen verilerin elektronik ortama geçirilmesi ve yapılacak analizlere uygun hale dönüştürülmesi için kod planı hazırlanmış ve anket sonuçları SPSS programına girilmiştir. Anket çalışmasının analizi aşamasında verilerin sınıflaması, sıralaması gibi ölçek türleri kullanılmıştır. Analizlerde çapraz tabloların yanında ortalamalardan yararlanılmıştır.

2. İL/YÖRE BİLGİLERİ
2.1 Safranbolu İlçesindeki Mevcut KOBİ Sayısı ve Sektörel Dağılımı

Karabük, 4.074 km2 yüz ölçüme sahip biri merkez ilçe olmak üzere toplam 6 ilçe, 2 belde ve 270 köyden meydana gelmektedir. Bölgede demir çelik sanayisi en gelişmiş illerin başında gelmektedir. Türkiye’nin ilk demir-çelik entegre tesisi olan Kardemir’in bulunduğu Karabük, bir sanayi şehri olarak kurulmuş ve bu sektörde faaliyet gösteren çok sayıda işletmeye sahiplik etmiştir. Kardemir’de 2011 yılı sonu itibariyle 4.229 kişi istihdam edilmekte olup 2011 yılı demir çelik üretimi 1.159.840 tondur. Kardemir 2007 yılında üretime giren ray ve profil haddehanesi ile ülkemiz ve bölge ülkeleri arasında 72 metre ray ve 550 mm’ye kadar profil üretebilen tek kuruluş haline gelmiştir. TCDD’nin bu güne kadar ithalat yolu ile karşıladığı, demir yolu ve hızlı tren rayları, artık Kardemir tarafından üretilebilmektedir. Bu ürünlerin başta İran, Irak, Suriye, Ermenistan, Gürcistan, Yunanistan, Bulgaristan ve

1
Romanya gibi komşu ülkelere ihracı gerçekleşmektedir. Ayrıca ilde demir çelik sanayine ek

olarak son yıllarda önemli mermer rezervleri tespit edilerek işletmeye açılmıştır.
2011 yılında Kalkınma Bakanlığı tarafından yayınlanan İllerin ve Bölgelerin Sosyoekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması Raporuna göre 81 il arasında Karabük 28. sırayı alarak çevresindeki iller arasındaki en yüksek gelişmişlik düzeyine ulaşmıştır.

Karabük’te çelik yapı sanayi, döküm sanayi, makine imalat sanayi, orman ürünleri sanayi, tekstil ve hazır giyim sanayi ve madencilik sanayi de il ekonomisi içerisinde önemli katma değer ve istihdam yaratan, gelişme potansiyeline sahip sanayi kolları olarak değerlendirilse de madencilik, sanayi ve turizm ilin ekonomik hayatının genel çerçevesini oluşturmaktadır. Karabük ilinde bulunan sanayi işletmelerinin sektörel dağılımına bakıldığında %21 ile Ana Metal Sanayi İmalatı ve %21 Gıda Ürünleri İmalatı ilk sıralarda olduğu görülmektedir. Bunları sırasıyla aşağıdaki sektörle takip etmektedir:

%8 Giyim eşyası imalatı; kürkün işlenmesi ve boyanması %8 Ağaç ve mantar ürünleri imalatı (Mobilya hariç)
%7 Fabrikasyon metal ürünleri imalatı
%7 Diğer madencilik ve Taş Ocakçılığı

%5 Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanları imalatı 1 Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2012

%4 Diğer metalik olmayan diğer mineral ürünlerin imalatı %4 Mobilya İmalatı
%4 Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı.
%2 Elektrikli teçhizat imalatı,

%1 Kömür ve linyit çıkartılması,
%1 Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı,
%1 Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı %1 Diğer imalatlar,
%1 İçecek imalatı,
%1 Tekstil ürünleri imalatı
%1 Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması,
%1 Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı

Sanayi sicil kayıtlarına göre, Karabük ilinde kayıtlı işletmelerde çalışan personel sayısı toplam 8.864tür. Sanayide çalışanların, %64’ü Ana Metal Sanayi, %10’u Giyim Eşyası İmalatı; Kürkün İşlenmesi ve Boyanması sektöründe istihdam edilmektedir. İstihdamın %86sı işçi, %4’ü mühendistir. Karabük İlinde bulunan sanayi işletmelerinin %44 ü mikro ölçekli,

%41 küçük ölçekli, %13’ü orta ölçekli, %2si büyük ölçekli işletmelerdir.
işletmelere örnek olarak personel sayılarına göre; Kardemir Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Gürmen Giyim Sanayi A.Ş. Safranbolu Şubesi, Yavuz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. Safranbolu Şubesi, Çağ Çelik Demir ve Çelik Endüstri A.Ş, Kardökmak Kardemir Döküm Makine Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kargisan Karabük Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş gösterilebilir.

İlde tarım arazilerin engebeli olması sebebiyle sulu tarım konusunda çok verimli değildir. Var olan arazinin ancak %22’si tarıma elverişlidir. İlde yetişen başlıca meyve ve sebzeler, fasulye, domates, patates, lahana, ceviz, üzüm ve elmadır.

Turizm, bölgenin önemli gelir kaynaklarından birisidir. Karabük’e Türkiye’nin ve dünyanın dört bir tarafından turistler gelmektedir. 2012 kayıtlarına göre gelen 32.685 yabancı turistin

Bahsi geçen büyük

2 Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2012

3.909’sı Japonya’dan, 3056’sı Güney Kore’den, 1.367 Avusturalya’dan gelmiştir. 2012

3
yılında Karabük’e 173.674 adet yerli turist gelerek konaklama yapmıştır. Günü birlik gelen

turist sayısının 500.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir.

2010 yılı TÜİK verilerine göre Karabük ilinde işsizlik oranı %11,5’dir. İl Türkiye’de iller

arasında 31. sırada yer almıştır. İşgücüne katılım oranı %51,4’dir. Kadın istihdamının ise

Ekim 2008’de 100 olan endeks değeri Ocak 2013’de Karabük’te 169,4 olarak gerçekleşmiştir.

Diğer bir ifadeyle kadın istihdamı endeks değeri Ekim 2008’den bu yana 69,4 puan artmıştır.

Karabük kadın istihdamında endeks değeri 148,8 olan Türkiye ortalamasından yüzde 14’lük

daha fazla bir atış oranı yakalamış ve son dört yılda kadın istihdamını en fazla artıran bölge ili

İlin nüfusu ise 2013 TÜİK verilerine göre 230.251 kişidir. Kentsel nüfus oranı %75,03 olan il bu veri ile de bölgedeki en yüksek kentsel nüfus yoğunluğuna sahip olmaktadır. İl nüfusunun 54.129’i Safranbolu ilçe sınırları içerisinde yaşamaktadır. Karabük’te kentsel nüfusun en

Bölgede temel ekonomik faaliyetler arasında turizm en önemli yeri tutmaktadır. İlçe turizm açısından önemli bir potansiyele sahip olup, “Klasik Osmanlı mimarisini yansıtan Safranbolu Evleri” dünyaca ünlü değerleridir. Safranbolu, Türkiye’de Dünya Miras Listesi’nde yer alan 9 kültürel varlıktan biri olan Safranbolu evleri sayesinde UNESCO tarafından 17 Aralık 1994 tarihinde Dünya Miras Listesi’ne alınarak “Dünya Kenti” unvanını almıştır. Sit alanı ilan edilen eski şehir merkezinde 1.008 adet tarihi eser tescil edilmiştir. Bunlar; 1 özel müze, 25 cami, 5 türbe, 8 tarihi çeşme, 5 hamam, 3 han, 1 tarihî saat kulesi, 1 güneş saati ile yüzlerce ev ve konaktır. Bunların dışında höyükler, tarihî köprüler ve kaya mezarları da bulunmaktadır. Bölgedeki sit alanları şu şekildedir:

– Safranbolu Bağlar Kesimi ve Çarşı kesimi I. Derece Arkeolojik Sit ve Doğal Sit – Yörük Köyü Kentsel Sit
– Sırçalı Köyü Sağırtepe Mevkii I. Derece Arkeolojik sit
– Hacılarobası Sallar Mah. I. Derece Arkeolojik Sit

3 T.C Karabük Valiliği Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2012 4 http://bakka.gov.tr/, 2014
5 TÜİK, 2013

olmuştur.

yoğun yaşadığı yerlerden biri Safranbolu’dur.

– Aşağı Güney Köyü Aslantaş, Sarıkaya ve Köşklü Pınar mevkii

Bölgenin bir diğer yöresel değeri olan bakır işlemeciliği Demirciler Çarşısı içerisinde devam etmektedir. Hem üretim hem de turistik amaçla kullanılan tarihi çarşı içerisinde bakırcı ve kalaycı esnaf uzun yıllardır çalışmalarını sürdürmektedir. Usta-çırak ilişkisi ile sürdürülen bu meslekler yavaş yavaş yerini teknolojiye bırakmaktadır.

Safranbolu ve köylerinde yaşayan halkın geleneksel olan bir diğer ürünü ise bez dokumalardır. Yöreye has ince ve kalın olarak dokunmakta ve bu dokumalar halkın günlük kıyafetlerinde (iç ve dış giyimde) kullanılmaktadır. Dar tezgâhlarda yapılan bu bezlerin bazıları kenar şeritlidir. Bu çeşitlemeler köylere göre değişiklik göstermektedir. Safranbolu’da

2007 yılında kurulan Karabük Üniversitesi ildeki tek üniversitedir. Toplamda, 21.541 öğrenci ve 673 öğretim elemanı bulunmaktadır. Karabük üniversitesinde 12 Fakülte, 3

Karabük Üniversitesi’nin Safranbolu Turizm Fakültesi, Fethi Toker Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, ve Safranbolu Meslek Yüksekokulu Safranbolu sınırları içerisinde yer almaktadır. 1992’den beri eğitim öğretime devam eden MYO kuruluş tarihinden itibaren bölgenin kalkınması ve gençlerin eğitim düzeylerinin yükselmesi açısından oldukça önemli rol oynamıştır. Teknik ve İktisadi Programlar Bölümlerinde aşağıdaki bölümler yer almaktadır:

Restorasyon, Turizm ve Otel İşletmeciliği Programları, Tekstil, Geleneksel El Sanatları, Turizm Rehberliği, Mobilya Dekorasyon, İşletme ve Muhasebe Programları ile Radyo Televizyon Programcılığı, Turizm Animasyonu, Çocuk Gelişimi ve Yaşlı Bakımı, Bilgisayar teknolojileri, Uygulamalı İngilizce ve Çevirmenlik programlarıdır.

6 T.C Karabük Valiliği Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2012 7 TÜİK, 2013

yapılan el işlemelerinden beyaz iş (delik işi) ve iğne oyası işi ünlüdür.

Yüksekokul, 4 Enstitü, 7 meslek yüksekokulu ve 7 adet araştırma merkezi yer almaktadır.

Geleneksel El Sanatları Bölümü, bölgede büyük bir potansiyele sahip olan sektörün akademik anlamda desteklenmesi açısından oldukça işlevsel bir pozisyonda bulunmaktadır.

Bölgede bütün büyük bankalar faaliyet göstermektedir Bunlar Garanti Bankası Safranbolu Şubesi, Halk Bankası Safranbolu Şubesi, İş Bankası Safranbolu Çarşı Şubesi, İş Bankası Safranbolu Şubesi, Vakıfbank Safranbolu Şubesi, Ziraat Bankası Safran Şubesi, Ziraat Bankası Safranbolu Şubesi ve Akbank A.Ş. Safranbolu Şubesi şeklindedir.

Safranbolu ile iletişimde olan en yakın organize sanayi bölgesi Karabük OSB’dir. Karabük Organize Sanayi Bölgesi, 115 hektar büyüklüğünde olup yapım aşaması 2003 yılında tamamlanmıştır. Karabük Organize Sanayi Bölgesi’ndeki 28 adet sanayi parselinin, 24 adedi tahsis edilmiştir. Tahsis edilmiş olan parsellerin; 17 adedi üretim, 5 adet inşaat, 2 adedi proje aşamasındadır. Üretime geçen parsellerde yaklaşık 700 kişi istihdam edilmektedir. Ağırlıklı

Safranbolu’da 2014 yılı kayıtlarına göre; 1.290 gelir vergisi mükellefi, 780 adet basit usul ticari kazanç, 274 adet kurumlar vergisi olmak üzere toplam 2.344 vergi mükellefi bulunmaktadır. Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıtlı 230 Gerçek Kişi Ticari İşletmesi, 51 Anonim Şirket, 1 Kolektif Şirket, 229 Limited Şirket,1 Vakıf iktisadi işletmesi 1 Tüketim Kooperatifi, 12 Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, 68 Konut Yapı Kooperatifi 2 Esnaf Kefalet Kooperatifi olmak üzere toplam 595 faal işletme bulunmaktadır.

Safranbolu Küçük Sanayi Sitesi 200 dönüm arazi üzerine kurulmuş ve bünyesinde 325 adet işletmeyi barındırmaktadır. Küçük Sanayi Sitesinde çalışanların sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bölge içerisinde camii, lokanta, pastane, çay ocağı, büfe, basketbol ve voleybol sahaları inşa edilmiştir.

Safranbolu Küçük Sanayi Sitesi kendi suyunu kendi imkânlarıyla kesintisiz olarak sağlamaktadır. 300 ton kapasiteli yer deposu, 100 ton kapasiteli kule deposu ile toplamda 400 ton su depolanabilmektedir. Su kuyu yoluyla yeraltı su kaynaklarından sağlanmaktadır.

sektör grubu; demir çelik, dokuma-giyim ve gıda sanayidir.

8 Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2012

Ayrıca çevresel duyarlılığın bir göstergesi olarak yağmur suyu ve atık su gideri ayrı ayrı olup atık su giderleri biyolojik arıtma sisteminden geçerek temizlenmektedir.

Tablo 1 Sektörlere Göre İşyeri Sayısı

Madencilik ve taşocakçılığı 15 İmalat 890

Eklektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı 3

Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri 7 İnşaat 823

YIL		2012
BÖLGE KODU		TR812
BÖLGE ADI		Karabük
Toplam		10.107

Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı
Ulaştırma ve depolama

3.486

2.294 Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri 984

Bilgi ve iletişim 49 Finans ve sigorta faaliyetleri 108

Gayrimenkul faaliyetleri 89 Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler 390

İdari ve destek hizmet faaliyetleri 61 Eğitim 35 İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri 53 Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor 74

Diğer hizmet faaliyetleri 746 Kaynak: TÜİK 2012, Bölgesel İstatistikler

TÜİK 2012 yılı verilerine göre Karabük’te sanayi sektöründe 10.107 işletme faaliyet göstermekte olup ildeki işgücüne katılım oranı %57,5, işsizlik oranı ise 7,8’dir.

2.3 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesinin Kurulmasının Gereklilikleri

Bölgede özgün değeri olan en önemli tarım ürünü safran bitkisidir. Gastronomi alanında dünya mutfağında ciddi miktarda talep gören Safranbolu Safranı (Crocus sativus), Türkiye’de sadece Safranbolu Davutobası Köyü’nde dar bir alanda yetiştirilebilmektedir. Safran, soğanlı bir bitkidir. Soğan çapları 2-4 cm. kadardır. Kendi ağırlığının yüz bin katı oranında bir sıvıyı

sarıya boyama özelliği olan safran bitkisi sonbaharda çiçek açıp ürün vermektedir. Safran; baharat, boya hammaddesi, ilaç ve kozmetik sanayi ile zerde isimli tatlı ve lokum imalatında

Safran Dünyanın en pahalı baharat bitkisi olma özelliğine sahiptir. Bu özelliği maalesef Safranbolu Safranının en çok sahteciliği yapılan bitki olma özelliğini de ortaya çıkarmıştır. Her yıl Safranbolu Belediye Başkanlığı tarafından organize edilen Altın Safran Belgesel Film Festivali ile Safranbolu Safranı’nın tanıtımının yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca Safran Devlet destekli projeler ile yaşatılmaya çalışılmaktadır. Safran bitkisi çeşitli hediyelik eşya yapımında ve yöresel ürünlerin imalatında başrol oynamaktadır. Bitki çeşni amacının dışında çiçekleri özel yöntemler ile muhafaza edilerek buzdolabı süsü, tablo ve benzeri hediyelik eşya yapımında da kullanılmaktadır.

Zengin bir mutfak çeşitliliğine sahip Safranbolu’da lokum, tarhana gibi yöresel lezzetlerin yanı sıra maket Safranbolu evleri, yemenicilik, deri işlemeciliği, ağaç oymacılığı, semercilik, demircilik ve bakır işlemeciliği ve dantel işçiliği bölgenin el sanatları ve yöresel ürünlerinin başında gelmektedir.

Bölgede yöresel ürünlerin üretimi ve çeşitliliği alanında dikkate değer oranda potansiyel varken yeni yapılacak olan Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Sanayi Sitesi bu alanda üretim yapan firmalara kümelenme imkânı sağlayarak üreticilerin tüketiciye ulaşmasında ciddi kolaylıklar sağlayacaktır. Var olan arz ile tamamı değerlendirilememiş talebi birleştirecek bir nokta olacak olan Yöresel ürünler Sanayi Sitesinin kurulması hâlihazırda var olan turizm potansiyelinin artırılmasına da önemli ölçüde katkı sağlayacaktır.

Ayrıca benzer alanda faaliyet göstermekte olan firmaların yakın şekilde konumlanması altyapı faaliyetlerini ulaşmada ve maliyetlerin azaltılmasında avantaj sağlayacaktır.

Tarihi yapıları dışında doğa turizmi imkânları da taşıyan ilçe turizm sektörünü destekleyecek olan hediyelik eşya ve yöresel ürünler alanında oldukça yüksek bir potansiyele sahip olmasına rağmen var olan potansiyelini yeterince değerlendirememektedir. Bu noktada bölgede var olan küçük sanayi sitesine ek olarak Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi

kullanılmaktadır.

9 Karabük İl Çevre Durum Raporu, 2012

Sitesi’nin gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Yöresel ürünler Sanayi Sitesinin varlığı bölge ekonomik kapasitesinin gerçekleştirilmesinde belirleyici bir adım olacaktır.

2.4 Yöresel Nitelikte Üretilebilecek Ürünlerin Listesi

Safranbolu’da üretilebilecek yöresel ürünlerin listesi aşağıda yer almaktadır.

Tablo 2 Safranbolu’da Üretilebilecek Yöresel Ürünler Listesi

Safranbolu’da Üretilen Yöresel Ürünler

Ahşap Hediyelik Eşya
Ahşap Oymacılık Sanatı
Akide Şekeri
Anahtarlık
Bakır İşlemeciliği
Beyaz İş (Delik İşi) Ve İğne Oyası
Bez Bebek
Bez İşleme
Bindallı
Buzdolabı Süsü-Magnet
Cam Üfleme Hediyelik Eşya
Demir İşlemeciliği
Deri İşlemeciliği
El Yapımı Örtü
Elbise, Bluz
Ev Baklavası
Kalaycılık
Kapı Tokmakları, Kilitler Ve Anahtarlar
Keçe Hediyelik
Kilim, Çanta, Heybe, Keçe İşleme
Maket Safranbolu Evi Üretimi
Safran Çiçeği El Oyası
Safranbolu Cevizli Yaprak Helvası
Safranbolu Lokumu
Safranlı Kolonya, Safranlı Kozmetik Ürünleri, Safranlı Sabun Saraçlık
Semercilik
Su Böreği
Tahin Helva
Takı Üretimi
Tarhana
Yayım, Mantı
Yemenicilik
Yöresel Ev Yemekleri İmalatı
Yöreye Özgü Gazoz

2.5 Yöresel Ürünlere Yönelik Pazar Araştırması

Safranbolu el sanatları açısından zengin olup günümüze kadar gelmiş ve günümüzde de yapılmakta olan türleri, yemenicilik, deri işlemeciliği, ağaç oymacılığı, semercilik, demircilik ve bakır işlemeciliğidir. Kültür turizmi açısından büyük önem taşıyan el sanatları bakırcılık, kalaycılık, demircilik, semercilik, saraçlık, yemenicilik mesleklerinin, bugün yörede çok az temsilcisi kalmış olup halen Çarşıda üretim yapan zanaat gruplarından az miktarda olsa da semerci, saraç, bakırcı, Ahşap el sanatları bulunmaktadır.

Yapılan anket çalışmaları sonunda Safranbolu’da üretimi gerçekleştirilen birçok yöresel ürünün hediyelik eşya üretimine yönelik olarak gerçekleştirildiği görülmüştür. Hediyelik eşya ürünleri içerisinde ahşap ürünler, bakır ürünler, cam üfleme, el dokumaları gibi ürünler dikkat çekmektedir. İşletmeler üretimlerini genellikle bölgenin turizm potansiyeline dayalı olarak gerçekleştirmektedirler. Bu nedenle üretim ilçe ve il içerisindeki turizm pazarına yöneliktir. Bu üretim ve satış kapasiteleri işletmeleri genellikle tatmin edecek seviyede gerçekleşmektedir.

Ürünler ile ilgili ihracat faaliyeti gerçekleştirilmemektedir. İlçede ihracatı engelleyen nedenler arasında sermaye, nitelikli eleman, teknoloji ve malzeme yetersizliği, üretilen ürünlerin dış pazarlara açılacak kalitede üretilememesi, dış pazar ile iletişim kurulmasını sağlayacak bir kanal bulunmaması yer almaktadır.

2.6 Yöresel Ürünlerin Üretiminin Yapılmasının Bölgenin Gelişimine olan Katkısı

Ekonomik ve sosyal kalkınmanın sağlanmasında her çeşit kaynağın ve olanağın harekete geçirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bir bölgenin yatırımcılar için çekim merkezi olması bölgenin gelişmişliği yanında kendi özel konumu ve koşullarına da bağlıdır. Safranbolu ilçesi sosyoekonomik gelişmişlik düzeyi ile gelişme potansiyeli bulunan bir ilçe konumundadır. İlin kalkınması ve rekabet gücünün daha da arttırılması ilçedeki yatırım faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve hızlandırılması ile mümkün olacaktır. Var olan potansiyeller göz önünde bulundurulduğunda ilçenin kalkınmasında hizmet ve sanayi sektörünün önemli bir itici güç olacağı öngörülmektedir. Safranbolu ilçesi sahip olduğu kaynaklar doğrultusunda hizmet ve sanayide önemli bir gelişim potansiyeline sahiptir.

Safranbolu’nun turizm istatistiklerine göre 2013 yılında 224.816 olan turist sayısının 2023

yılında 300.000 seviyesine çıkacağı hedeflenmektedir. Safranbolu’ya gelen turistler yöresel ve

kültürel değerleri yansıtan ürünler üreten üreticilerin müşteri grubudur ve bu müşteri grubu

sektör için ciddi bir talep yaratmaktadır. Bu yüzden en kısa sürede fizibilite ve yerel girişimcilerin bu potansiyele göre yapılanmalarını teşvik edecek çalışmalara başlanması gerekmektedir. Katma değere dönüştürülemeyen değerler bölge ve ülke ekonomisine katkı sağlayamamakla beraber ilçenin ekonomik gelişimin yavaş olmasına neden olacaktır. Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nin hayata geçirilmesi ile ilçedeki sanayi kollarının güçlendirilmesi, yeni yatırımların gerçekleştirilmesi ve ilçenin uluslararası alanda rekabet gücünün yükseltilmesine önemli bir destek sağlanmış olacaktır.

3. ANKET ANALİZ SONUÇLARI

Araştırma kapsamında Safranbolu’da üretilen yöresel ürünlerin tespit edilmesi, yöresel ürün üreticilerinin mevcut durumu ve Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nin kurulumuna yönelik üreticilerin düşüncelerinin tespit edilmesi amacıyla Safranbolu’da 40 üreticiye anket yapılmıştır. Anket çalışmasının birinci bölümünde üreticilerin kurumsal bilgileri, ürettikleri yöresel ürünler, yöresel ürün üretiminde kullandıkları hammaddeler, hammaddeleri temin yöntemleri, üretimde kullandıkları üretim teknolojileri, ürün satış şekilleri, üreticilerin ihracat yapamama nedenleri üzerine bilgiler alınmıştır. Anket çalışmasının ikinci bölümünde üreticilerin mevcut durumlarından memnuniyet düzeyi, mevcut yöresel ürünler dışında üretmek istedikleri yöresel ürünler, yöresel ürün çeşitliliğini artıramama sebepleri tespit edilmiştir. Anket çalışmasının üçüncü bölümünde ise ilçede Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nin kurulumu ihtiyacı, üreticilerin kurulacak olan sanayi sitesinde faaliyet gösterme istekleri, üreticilerin sanayi sitesinde faaliyet göstermeleri durumunda mevcut durumlarında yaşanacak gelişmeler, sanayi sitesinin üreticilere sağlayacağı hizmetler üzerine bilgiler tespit edilmiştir. Anketin son bölümünde üreticilerin yerel aktörlerden beklentileri tespit edilmiştir.

3.1 Anket Yapılan Kişilerin Firmadaki Görevi

Safranbolu’da 40 işletmeye yapılan anket çalışmasında görüşülen kişilerin firmalardaki görev dağılımları incelendiğinde 3 kişinin firma çalışanı, 34 kişinin firma sahibi, 1 kişinin kasiyer, 1 kişinin muhasebeci, 1 kişinin ise satış elemanı olduğu görülmektedir.

Tablo 3 Anket Yapılan Kişilerin Firmadaki Görevi


Anket Yapılan Kişilerin	Sıklık	Yüzde
Firmadaki Görevi
Firma Çalışanı	3	7,5
Firma Sahibi	34	85
Kasiyer	1	2,5
Muhasebeci	1	2,5
Satış Elemanı	1	2,5
Toplam	40	100

3.2 Anket Yapılan Firmaların Kuruluş Tarihlerine Göre Dağılımı

Ankete katılan 40 işletmenin kuruluş tarihlerine göre dağılımı tespit edilmiştir. Çalışmada 2 firmanın kuruluş tarihi bilgisi alınamamıştır. Firmalardan 5 tanesi 1980 ve öncesinde, 3 tanesinin 1981-1990 yılları arasında, 11 tanesinin 1991-2000 yılları arasında 10 tanesinin 2001-2010 yılları arasında ve 9 tanesinin 2010 ve sonrasında kurulmuştur.

Grafik 1 Firmaların Kuruluş Tarihlerine Göre Dağılımı

3.3 Firmaların Hukuki Yapısı

Anket çalışmasında firmaların hukuki yapısı tespit edilmiştir. Anket yapılan firmalardan %85’i şahıs firması, %8’i Limited Şirketi, %2’si Anonim Şirketidir. Firmaların %5’inin bu sınıflamalara girmediği tespit edilmiştir.

Grafik 2 Firmaların Hukuki Yapısı (%)

3.4 Firmaların İşyeri Mülkiyeti

Safranbolu’da yöresel ürün üreticileri ile yapılan anket çalışmada firmaların iş yeri mülkiyeti incelendiğinde %73’ünün kira ve %27’sinin kendi mülkü olduğu görülmektedir.

Grafik 3 Firmaların İşyeri Mülkiyeti (%)

3.5 Firmaların Faaliyet Yerleri

Yapılan çalışmada firmaların %55’inin eski çarşıda, %10’unun küçük sanayi sitesinde faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir. Firmaların %35’inin bu faaliyet yerleri dışındaki alanlarda faaliyet gösterdiği görülmektedir.

Grafik 4 Firmaların Faaliyet Yerlerine Göre Dağılımı (%)

3.6 İşletme Türlerine Göre İstihdam Edilen Personel

Anket yapılan 40 yöresel ürün üreticisinin toplam 159 personel istihdam ettiği tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan firmaların istihdam içindeki dağılımlarında şahıs firmalarının %54, Limited Şirketlerinin %35, Anonim Şirketlerin %10 ve diğer işletmelerin %1’lik oranlara sahip olduğu görülmektedir.

Grafik 5 İşletme Türlerine Göre Personel Dağılımı (%)

3.7 Firmaların Faaliyet Konuları

Yapılan çalışmada firmaların %5’i ahşap ürünleri, %5’i bakırcılık, %2,5’u cam üfleme, %7,5’u dokuma, %2,5’u el dokumaları, %15’i gıda ürünleri, %25’i hediyelik eşya, %2,5’u içecek imalatı, %2,5’u kimyasal ürünler, %2,5’u kolonya, %5’i takı, %15’i tekstil-hazır giyim ve %2,5’i yemenicilik alanlarında faaliyet göstermektedir. Firmaların %7,5’i bu alanların dışında faaliyetlerini sürdürmektedir.

Grafik 6 Firmaların Faaliyet Konularına Göre Dağılımı (%)

3.8 Firmaların Ürettikleri Yöresel Ürünler

Yapılan çalışmada bir çeşit yöresel ürün üreten 17 firma, iki çeşit yöresel ürün üreten 12 firma, üç çeşit yöresel ürün üreten 5 firma ve 4 çeşit yöresel ürün üreten 3 firma bulunmaktadır. Araştırmaya katılan firmaların %46’sının bir çeşit yöresel ürün, %32’sinin iki çeşit yöresel ürün, %14’ünün üç çeşit yöresel ürün ve %8’inin dört çeşit yöresel ürün ürettiği görülmektedir.

Tablo 4 Ürün Çeşitliliğine Göre Firmaların Sayısı

Bir Çeşit Yöresel Ürün Üreten 17 İki Çeşit Yöresel Ürün Üreten 12 Üç Çeşit Yöresel Ürün Üreten 5 Dört Çeşit Yöresel Ürün Üreten 3

Gerçekleştirilen anket çalışmalarında görüşülen 40 firmanın 3’ü üretim gerçekleştirmediği

için Tablo 4, 37 firma üzerinden hazırlanmıştır. 30

Ürün Çeşitliği

Firma Sayısı

Grafik 7 Ürün Çeşitliliğine Göre Firmaların Dağılımı (%)

3.9 Ürün Çeşitliği Sayısına Göre Üretilen Ürünler

Safranbolu’da 40 yöresel üreticiye uygulanan anket çalışmasında bir çeşit yöresel ürün üreten firmaların %47’sinin maket ev ve %11’inin bakır hediyelik eşya ürettiği görülmektedir. Bu firmalar arasında ahşap figür resimler, bebek, cam hediyelik, el işi, örtüler, safran ve yemeni üreten firmalar %6’lık bir oranla eşit dağılımlara sahiptir. Gerçekleştirilen anket çalışmalarında görüşülen 40 firmanın 3’ü üretim gerçekleştirmediği için Grafik 7, 37 firma üzerinden hazırlanmıştır.

Grafik 8 Bir Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı

Yapılan araştırmada iki çeşit yöresel ürün üreten firmaların %17’sinin maket ev ve ahşap hediyelik eşya ürettiği tespit edilmiştir. İki çeşit yöresel ürün üreten firmalar arasında %9’luk orana sahip firmaların ahşap hediyelik eşya ve ipek koza, ahşap hediyelik eşya ve keçe hediyelik, anahtarlık ve magnet ürettiği görülmektedir. Bu ürünlerin dışında buzdolabı süsü ve hediyelik eşya, çocuk elbisesi ve bez işleme, el yapımı örtü ve elbise, gazoz ve meyveli gazoz, kapı tokmakları ve anahtar, maket ev ve bakır, tarhana ve erişte üreten firmaların %8’lik bir oranla eşit dağıldığı görülmektedir.

Grafik 9 İki Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı

Yapılan çalışmada üç çeşit yöresel ürün üreten firmalar %20’lik eşit oranlara sahip olarak elbise, çanta, bluz üreticisi, kolonya, vazelin, sabun üreticisi, safran çiçeği el oyası, yemeni, takı üreticisi, safranlı kolonya, safranlı kozmetik ürünler, safranlı sabun üreticisi ve şilebezi, elbise, örtü üreticisi olarak 5 grupta toplanmıştır.

Grafik 10 Üç Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı

Anket çalışması gerçekleştirilen firmalarda dört çeşit ürün üreten firmaların %34’ü ev baklavası, helva, su böreği, lokum üretmekte ve diğer firmalar %33’lük eşit oranlarla kilim, çanta, heybe, keçe işleme üreticisi ve lokum, tahin helva, akide şekeri, cevizli yaprak helva üretmektedir.

Grafik 11 Dört Çeşit Ürün Üreten Firmaların Ürün Çeşitlerine Göre Dağılımı

3.10 Firmaların Yöresel Ürün Üretiminde Kullandıkları Hammaddeler

Yapılan araştırmada firmaların %54’ünün yöresel ürün üretiminde bir çeşit hammadde kullandığı, %30’unun iki çeşit hammadde kullandığı, %11’inin dört çeşit hammadde kullandığı %5’inin dört çeşit hammadde kullandığı görülmektedir.

Grafik 12 Firmaların Üretimde Kullandıkları Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

Yapılan araştırmaya katılan firmaların %60’ı üretimde sadece ahşap, %10’u sadece safran kullanmaktadır. Üretimde sadece bakır, cam, keten, kumaş, pamuk, safran ve yün kullanan

firmalar %5’lik eşit orana sahiptir. Yöresel ürün üreticisi 37 firma üretimde hammadde kullanmaktadır.

Grafik 13 Üretimde Kullanılan Firmalara Göre Dağımı (%)

Anket çalışmasına katılan firmalar arasında üretimde iki çeşit hammadde kullanan firmaların %10’u üretimde ahşap ve ipek kullanmaktadır. Üretimde iki çeşit hammadde kullanan diğer firmalar %9’luk eşit oranla üretimde ahşap ve keten, ahşap ve mdf, bez ve kumaş, demir ve metal, deri ve kösele, elit alkol ve iyonize edilmiş su, pamuk ve kumaş, şile bezi ve el dokuma bezler, tutkal ve alçı, un ve yumurta hammadde gruplarını kullanmaktadır.

Grafik 14 Üretimde İki Çeşit Hammadde Kullanan Firmaların Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

Araştırmaya katılan firmalar arasında üretimde üç çeşit hammadde kullanan firmaların %50’sinin üretimde kilim, keçe, halı ve diğer %50’sinin şeker, karbonmonoksit, limontuzu kullanmaktadır.

Grafik 15 Üretimde Üç Çeşit Hammadde Kullanan Firmaların Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

Araştırmada üretimde kullanılan dört çeşit hammadde gruplarının bakır, bronz, pirinç ve gümüş; iğne, boncuk, döküm malzemeleri ve ahşap; nişasta, şeker, tahin ve fındık; şeker, un, tahin ve safran olduğu tespit edilmiştir. Bu hammadde gruplarını üretimde kullanan firmalar %25’lik eşit oranlarda dağılmaktadır.

Grafik 16 Üretimde Dört Çeşit Hammadde Kullanan Firmaların Hammadde Çeşitlerine Göre Dağılımı

3.11 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Hammadde Temin Yöntemleri

Yapılan araştırmaya göre yöresel ürün üretiminde kullanılan hammaddelerin üreticiler tarafından yerel halktan, diğer tedarikçilerden ve her iki yöntem ile de temin edilmektedir. Araştırmaya katılan yöresel ürün üreticilerinin %54’ü üretimde kullanılan hammaddeyi diğer tedarikçilerden, %43’ü yerel halktan ve %3’ü her iki yöntemi kullanarak temin etmektedir. Bu konuda araştırmaya katılan 3 firmadan bilgi alınamamıştır.

Grafik 17 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Hammadde Temin Yöntemine Göre Firmaların Dağılımı

3.12 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Üretim Teknolojileri

Yapılan araştırmada firmaların %53’ünün işgücü yoğun, %36’sının işgücü-makine eşit yoğunlukta ve %11’inin makine yoğun üretim teknolojisi kullandığı görülmektedir. Araştırma kapsamında yöresel ürün üretiminde kullanılan teknolojik yöntemler konusunda bilgi alınamayan 4 firma bulunmaktadır.

Grafik 18 Yöresel Ürün Üretiminde Kullanılan Üretim Teknolojilerine Göre Firmaların Dağılımı

3.13 Yöresel Ürün Satış Yöntemleri

Yapılan araştırmada 27 firma yöresel ürün satışını doğrudan müşteriye yapmaktadır. Firmalardan 14 tanesi yöresel ürün satışını toptancılığıyla gerçekleştirirken 11 tanesi perakendeci ve 1 tanesi komisyoncu aracılığıyla gerçekleştirmektedir.

Grafik 19 Yöresel Ürün Satış Yöntemlerine Göre Firmaların Dağılımı

Araştırma çalışmasına göre firmaların %83’ü ürün satışını kendi markasıyla, %11’i müşterinin istediği marka ile ve %6’sı her iki yöntem ile gerçekleştirmektedir. Araştırmaya katılan 5 firmadan satış yönteminde kullandıkları markalar konusunda bilgi alınamamıştır.

Grafik 20 Firmaların Yöresel Ürün Satışında Kullandıkları Markalar

3.14 Firmaların Yöresel Ürün İhracatı Yapamama Nedenleri

Anket çalışması gerçekleştirilen firmaların ihracat yapamamasının nedenleri dağılımına bakıldığında kaynak yetersizliği (Sermaye, nitelikli personel, teknoloji, malzeme) olan 9 firma, talep edilen kalite/miktarda ürün sunamayan 4 firma, dış pazarları tanımama ve bilgi eksikliği duyan 7 firma, aracı işletme bulmadaki zorluk yaşayan 3 firma, iç pazarlardan tatmin olan 3 firma, uygun fiyatta ürün sunamayan 1 firma bulunmaktadır.

Grafik 21 Firmaların Yöresel Ürün İhracatı Yapamama Nedenlerinin Dağılımı

3.15 Firmanın Mevcut Üretim Yerinden Memnuniyeti

Yapılan araştırmada firmaların %19’unun çok memnun olduğu, %67’sinin mevcut üretim yerinden memnun olduğu, %3’ünün az memnun olduğu ve %11’inin memnun olmadığı görülmektedir. Araştırmada 3 firmadan mevcut üretim yerinden memnuniyet durumu konusunda bilgi alınamamıştır.

Grafik 22 Firmaların Mevcut Üretim Yerinden Memnuniyet Dağılımı

3.16 Firmaların Mevcut Üretim Kapasitesi Memnuniyeti

Yapılan araştırmada firmaların %5’i mevcut üretim kapasitesinden çok memnun, %65’i memnun, %14’i az memnun ve %16’sı memnun değildir. Araştırmada 3 firmadan mevcut üretim kapasitesinden memnuniyet durumu konusunda bilgi alınamamıştır.

Grafik 23 Firmaların Mevcut Üretim Kapasitesi Memnuniyet Dağılımları

3.17 Firmaların Mevcut Altyapısından Memnuniyeti

Firmaların %8’i mevcut altyapısından çok memnun, %70’i memnundur. Mevcut altyapısından az memnun ve memnun olmayan firmaların dağılımı %11’lik eşit oranlara sahiptir. Araştırmada 3 firmadan mevcut altyapısından memnuniyet konusunda bilgi alınamamıştır.

Grafik 24 Firmaların Mevcut Altyapısından Memnuniyet Dağılımları

3.18 Firmaların Mevcut Üretim Teknolojilerinden Memnuniyeti

Yapılan araştırmada firmaların %12’si mevcut üretim teknolojilerinden çok memnun, %56’sı memnun, %12’si az memnun, %17’si memnun değil ve %3’ü hiç memnun değildir. Araştırmada 6 firmadan mevcut üretim teknolojilerinden memnuniyeti konusunda bilgi alınamamıştır.

Grafik 25 Firmaların Mevcut Üretim Teknolojilerinden Memnuniyet Dağılımları

3.19 Üretilen Yöresel Ürün Çeşitliğinin Artırılması

Yapılan araştırmada firmaların mevcut ürünleri dışında üretmek istediği yöresel ürünler dokuma tezgahı, el işleri, ipek ürünler, maket, mantı, sahlep, erik pestili ve sigara böreğidir. Yapılan araştırmada firmaların yöresel ürün çeşitlerini artıramama sebeplerinin dağılımına bakıldığında hammadde yetersiz olduğunu düşünen 6 firma, makine ekipman yetersizliği 4 firma, nitelikli eleman yetersizliği 11 firma, üretim alanın yetersizliği 7 firma, mali yetersizlik 3 firma, piyasadaki ürünlerin yeterli olması 2 firma, üretimde emek gücü kullanılmasından dolayı zamanın yeterli olmaması 1 firma, ürün çeşitliği artırmayı düşünmeyen 3 firma bulunmaktadır.

Grafik 26 Yöresel Ürün Çeşitllerinin Artırılmama Sebepleri

3.20 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Kurulumu

Yapılan araştırmada firmaların %72’si ilçede Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi kurulumunun gerekli olduğunu ve %28’inin sanayi sitesinin kurulumunun gerekli olmadığını düşünmektedir.

Grafik 27 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Kurulumunun Gerekli Olduğunu/Olmadığını Düşünen Firmaların Dağılımı

Yapılan araştırmada firmaların %52’si Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde üretim faaliyeti göstermeyi isterken %48’i üretim faaliyeti göstermeyi istememektedir.

Grafik 28 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Üretim Faaliyeti Göstermeyi İsteyen/İstemeyen Firmaların Dağılımı

Yapılan araştırmada firmaların %52’si Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Üretim Kapasitesini Artırmayı Düşünürken %48’i üretim kapasitesini artırmayı düşünmemektedir.

Grafik 29 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Üretim Kapasitesini Artırmayı Düşünen/Düşünmeyen Firmaların Dağılımı

Yapılan araştırmada firmaların %47’si Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde ürün çeşitliğini artırmayı düşünmekteyken %53’ü ürün çeşitliğini artırmayı düşünmemektedir.

Grafik 30 Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde Ürün Çeşitliğini Artırmayı Düşünen/Düşünmeyen Firmalar Dağılımı

Yapılan araştırmada firmaların %68’i ve Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi’nde daha iyi altyapı hizmeti verileceğini düşünürken %32’si altyapı hizmetlerinde bir değişiklik olacağını düşünmemektedir.

Grafik 31 Firmaların Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Sanayi Sitesi Altyapı Hizmetlerinden Beklentileri

Yapılan araştırmada firmaların bağlı oldukları kuruluşlardan herhangi bir beklentisi olmayan 2 firma, daha fazla eğitici kurs, seminer ve konferans düzenlenmesini isteyen 17 firma, ilin ekonomik gelişimine yönelik araştırmalar ve projeler yapılmasını isteyen 16 firma, üniversite sanayi işbirliğinin geliştirilmesine destek sağlamasını isteyen 12 firma, bölgesel fuarlar düzenlenmesini isteyen 15 firma, emekli esnaflardan %15 destek priminin kalkmasını isteyen 1 firma ve esnaf kefalet başkanının ilgisinin artmasını bekleyen 1 firma bulunmaktadır.

Grafik 32 Firmaların Bağlı Oldukları Kuruluşlardan Beklentileri

4. YERLEŞİM YERİ VE FİZİKİ YAPI 4.1 Sanayi Sitesi’nin Yerleşim Yeri

Küçük Sanayi Sitesinin Karabük’ün Safranbolu ilçesi sınırları içerisinde kurulması planlanmakta olup konumu alternatif araziler arasından seçilecektir. Küçük Sanayi Sitesi kurulumu aşamasında Site içerisinde yer alacak işletmelerin üretim giderlerinin mevcut durumdan daha az olmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecektir.

-Elektrik ve su abonelikleri; İşletimlerin mevcut durumda yer aldıkları bölgeden daha uygun maliyetler ile elektrik ve su aboneliklerine ulaşmaları sağlanacaktır.

-Doğalgaz ve ısınma; İşletmelerin mevcut durumda bulundukları çarşı bölgesi sit alanı olması nedeni ile doğalgaz altyapısı bulunmamaktadır. Yapılacak Küçük Sanayi Sitesi içerisinde doğalgaz altyapı sistemi olması sayesinde işletmelerin ısınma maliyetlerinin düşmesi sağlanacak ve çarşı alanında ısınmadan kaynaklı çevre kirliliğinin önüne geçilmiş olacaktır.

-Telefon, internet; Küçük Sanayi Sitesindeki haberleşme altyapısı sayesinde işletmelerin müşterileri ile etkili iletişim kurmalarını sağlayacaktır. Buna ek olarak ortak kullanım alanlarında işletmelerin kullanımına açık olacak internet ağ erişimi ve kablosuz internet bağlantısı Küçük Sanayi Sitesi’nin cazibesini arttırmaktadır.

-Kira; Çarşı içerisinde ödenen kiralardan daha uygun kiralar ile işletme faaliyetlerini sürdürme imkanını elde edecek işletmecilerin, maliyetlerini azaltma yolunda Küçük Sanayi Sitesi içerisinde üretim gerçekleştirmeleri, yatırımlarını geliştirme yönünde önemli bir adım olacaktır.

-Güvenlik sistemi; Küçük Sanayi Sitesi bölgesinde bulunacak güvenlik birimi sayesinde işletmelerin karşılaşabilecekleri tehdit unsuru olan hırsızlık gibi olayların engellenmesi sağlanacaktır.

4.2 Binanın Toplam Kapalı Alanı

Fizibilite etüdünde hesaplanan toplam kapalı alan: 5.000 m2’dir.

4.3 İşletme Sayıları ve Büyüklükleri

Küçük Sanayi Sitesinde toplam işletme sayısının 40, her bir işletme için işyeri büyüklüğünün ise 111 metre kare olması planlanmaktadır. Küçük Sanayi Sitesi bölgesinde toplam kapalı

alan büyüklüğünün 5.000 metrekare olması ve idari alan büyüklüğünün ise 560 metrekare olması planlanmaktadır. İşletmelere tahsis edilecek zemin kat toplam kapalı alanı 4.440 metrekare, asma kat toplam kapalı alan büyüklüğü ise 1.440 metrekare olacaktır. İşletme başına asma kat alan büyüklüğü 37 metrekare ve işletme başına kapalı alan büyüklüğü ise 148 metrekare olacaktır.

4.4 Ortak Kullanım Alanları ve Büyüklükleri

Safranbolu Yöresel Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesindeki işletmeler aşağıda büyüklükleri belirtilen ortak kullanım alanlarından faydalanabileceklerdir:

Tablo 5 Ortak Alan Dağılımı

Ortak Alan Dağılımı

Müdür Odası 30 Sekreterya ve Pazarlama Birimi 40 Toplantı ve Eğitim Salonu 150 Kafeterya 100 Arşiv ve Depo 50 Bilgisayar Odası 40 Tuvalet ve Lavabo 50 Mescid 30 Diğer (Koridor, havalandırma vb.) 70

TOPLAM 560

4.5 Otopark ve Depolama Olanakları

Binanın ortak kullanım alanında 100 m2’lik kafeterya, 150 m2’lik toplantı ve eğitim salonu, 50 m2’lik arşiv ve depo odası, 20 m2’lik bilgisayar odası, 50 m2’lik tuvalet, 20 m2’lik mescit ve 50 m2’lik de koridor alanları bulunmaktadır. 5.000 m2’lik toplam alanın 2.500 m2’lik kısmı açık alan olup bu kısımda yaklaşık 500 m2’lik kısmın otopark olarak ayrılması planlanmaktadır.

4.6 İletişim Altyapısı

Safranbolu Yöresel Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nin iletişim altyapısı tamamen tamamlanmış bir yerde kurulacak olması sebebiyle herhangi ekstra bir altyapı çalışması öngörülmemektedir. Ürünler Küçük Sanayi Sitesi, faaliyete geçtiğinde telefon, faks, internet gibi iletişim

altyapıları kurulum sürecinde tamamlanarak işletmelerin ve idari yönetimin kullanımına hazır hale getirilecektir.

4.7 Binanın Mülkiyet/Tahsis Durumu ve Kullanım Şartları

Yörede inşa edilecek binanın uygun bir araziye inşa edilmesi planlandığından bina mülkiyetinin veya en az 10 yıllık kullanım hakkının Küçük Sanayi Sitesini işletecek olan ilgili aktör kuruluşa/kuruluşlara ait olması beklenmektedir. Küçük Sanayi Sitesinin kuruluş sürecinde Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası’nın aktif rol alması planlanmaktadır.

Tablo 6 Sabit Yatırım Giderleri

1 Bina Yapımı
2 Bina Tadilatı
3 Mobilya Donanım
4 Diğer Başlangıç giderleri (Sözleşme, kooperatif kuruluşu vb.)
5 Elektrik Abonelikleri (KSS Ortak Alan ve İş Yerleri)
6 Su Abonelikleri (KSS Ortak Alan ve İş Yerleri)
7 Güvenlik Kulübesi
8 Taşıt Alımı
9 Beklenmeyen Giderler (%5)TOPLAM

1.684.800,00 ₺ 2.527.200,00 ₺ 72.050,00 ₺ 5.000,00 ₺ 21.000,00 ₺ 10.500,00 ₺ 2.000,00 ₺ 50.000,00 ₺ 216.127,50 ₺ 4.588.677,50 ₺

A) SABİT YATIRIM GİDERLERİ

Tutar

4.8 Kurulacak Olan Binada/Binalarda Gerçekleştirilmesi Planlanan Tadilatlar ve Toplam Maliyeti

Sabit yatırım giderleri arasında yer alan bina yapımı ve bina tadilatı kalemlerinin hesaplanmasında Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın 2013 yılı 4A birim fiyatları esas alınmıştır. Yukarıdaki tabloda inşaat çalışmalarının bina yapımı ve bina tadilatı olarak ayrılmasının nedeni Yöresel Ürünler Küçük Sanayi Sitesinin kuruluş yerinin alternatif araziler arasından seçilecek olmasından dolayı atıl vaziyetteki bir binanın tadilatı veya boş bir araziye

bina yapımı gibi seçenekler arasından tercih yapılabilecek olmasıdır. Alternatifler arasından

boş bir araziye bina yapımı söz konusu olduğunda bina yapımı ve bina tadilatı maliyetlerinin tümü sabit yatırım giderlerine dâhil edilecek iken atıl vaziyette olan bir binanın tadilatı halinde yaklaşık maliyet olarak hesaplanmış bina tadilatı maliyeti esas alınacaktır.

4.9 Küçük Sanayi Sitesi Ortak Kullanım Alanı İçin Satın Alınacak Mobilya/Donanım ve Toplam Tutarı

Tablo 7 Mobilya Donanım Giderleri

A-2 Mobilya Donanım Giderleri

No Mobilya Donanım Türü

1 Müdür Odası Mobilya Takımı
2 Pazarlama Sorumlusu Mobilya Takımı
3 Sekreter Mobilya Takımı
4 Sekreter Masa Üstü Bilgisayar
5 Diz Üstü Bilgisayar
6 Ortak Kullanım Alanı Masa Üstü Bilgisayar
7 Çok Fonksiyonlu Yazıcı
8 Projeksiyon Cihazı ve Perdesi
9 Eğitim Salonu Kolçaklı Sandalye
10 Toplantı Masası Takımı

Adet

Tahmini Bedel (TL)

Birim Fiyat

Toplam

10.000 ₺ 7.000 ₺ 5.000 ₺ 2.000 ₺ 5.000 ₺

15.000 ₺ 4.000 ₺ 2.000 ₺

12.500 ₺ 3.000 ₺ 6.550 ₺

72.050 ₺

1 10.000 ₺ 1 7.000 ₺ 1 5.000 ₺

1 2.000 ₺
2 2.500 ₺

10 1.500 ₺ 2 2.000 ₺ 1 2.000 ₺

50 250 ₺ 1 3.000 ₺ Beklenmeyen Giderler (%10) TOPLAM

4.10 Destek Kapsamı Dışında Gerçekleştirilecek Tadilatlar ve Harcamalar Tablo 8 Küçük Sanayi Sitesi Alan Hesapları ve Yatırım Maliyeti

1 İnşaat Yapımı m2 Birim Maliyeti (Bayındırlık 4A Birim Poz Fiyatlarına Göre)
2 Arazi Büyüklüğü (m2)
3 Belediye İmar Oranı
4 Küçük Sanayi Sitesi Kapalı Alan Büyüklüğü (m2)

4.1. Küçük Sanayi Sitesi İdari Alan Büyüklüğü (m2)
4.2. İşletmelere Tahsis Edilen Zemin Kat Toplam Kapalı Alan Büyüklüğü (m2)
4.3. İşletme Başına Asma Kat Toplam Kapalı Alan Büyüklüğü (m2)
4.4. İşletme Başına Asma Kat Alan Büyüklüğü (m2)
4.5. İşletme Başına Kapalı Alan Büyüklüğü (m2)

5 Toplam İşletme Sayısı
6 İşletme Başına Zemin Kat Kapalı Alan Büyüklüğü (m2)

1 Bina İnşaatı Toplam Maliyeti

1.1. Kaba İnşaat (Karkasa kadarki kısım)
1.2. Bina Tadilatı Toplam Maliyeti

4.11 Destek Katkı Payı ve Destek Dışı Harcamalar İçin Finansman Kaynağı

650,00 ₺ 10.000,00 ₺ 0,50 ₺ 5.000,00 ₺ 560,00 ₺ 4.440,00 ₺ 1.480,00 ₺ 37,00 ₺ 148,00 ₺ 40,00 ₺ 111,00 ₺

4.212.000 ₺ 1.684.800 ₺ 2.527.200 ₺

Küçük Sanayi Sitesi Alan Hesapları

Değerler

Küçük Sanayi Sitesi İnşaat Yatırım Maliyetleri

Tutarlar

Bölgede kurulacak muhtemel bir Safranbolu Yöresel Ürünler Küçük Sanayi Sitesi için başta Safranbolu Ticaret ve Sanayi Odası olmak üzere tüm kurucu ve işletici kuruluşların destek katkı payı ve destek dışı harcamalar için gerekli olan finansmanın sağlanması konusunda sorumlu olması beklenmektedir. Kuruluş aşamasında gerekli olan tüm sabit yatırım maliyetleri kurucu kuruluşlar tarafından finanse edilirken işletme döneminde ise işletici kuruluşun Safranbolu Yöresel Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’ni mali yönden sürdürülebilir bir yapıda yönetmesi beklenmektedir. Hazırlanan bu fizibilitenin sonuçlarına göre Yöresel Ürünler Küçük Sanayi Sitesinin ilk yıldan itibaren finansal olarak başa başnoktasının üzerinde olması beklenmektedir.

5. KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ KURULUŞ PROSEDÜRLERİ

Küçük Sanayi Sitelerinin yapım amacı;

 Plansız ve denetimsiz bir şekilde yapılaşmış, çevre kirliliği ve plansız kentleşmeye neden olan dağınık şekildeki işyerlerini bir araya toplamak suretiyle, çevre sağlığına ve şehrin planlı gelişmesine katkıda bulunulması,
 Benzer iş kollarında çalışan ve birbirini tamamlayıcı üretim yapan işletmelerin aynı site içinde toplanmasıyla, verimliliğin ve kar artışının sağlanması, ihtiyaçların daha

ekonomik karşılanması,

 Sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması suretiyle, geri kalmış bölgelerinkalkınmalarının teşvik edilmesi,
 Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının önlenmesi,
 Küçük sanayicilerde, ortak hareket etme, çevresel faktörlerin maliyetini paylaşma gibikatılımcı yönetim biçiminin geliştirilmesi,

Gibi avantajlar sağlanmakta olup, sanayi siteleri içerisinde gelişimlerini tamamlayan işletmelerin, büyük işletmelere dönüşmeleri ve organize sanayi bölgelerinde yer almaları hedeflenmektedir.
Küçük Sanayi Sitelerinin oluşması işletmelerin oluşturdukları kooperatiflerin tüzel kişilik kazanması yollarını izlemektedir.

Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi Anasözleşmesi sürecin başlamasını sağlamaktadır.
Bu ana sözleşmede kooperatif içerisinde yer alacak işletmelerin isimleri, tabiiyetleri, adresleri ve taahhüt ettikleri sermaye payları yer alır ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu hükümlerine göre değişir ortaklı, değişir sermayeli ve sınırlı sorumlu bir Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi kurulması sağlanır. Kooperatif Ticaret Siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır. Tescilden önce Kooperatif namına iş ve işlem yapanlar bunlardan şahsen ve zincirleme olarak sorumlu konumda olurlar.
Kooperatifin amacı; bu anasözleşmede sayılan imalat ve tamiratla ilgili meslek kollarında faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlar ile sanayicilerin, günün icaplarına uygun modern ve teknik şartları haiz birer işyerine sahip olmalarını sağlamak ve topluluğun genel hizmetlerin karşılayacak tesisleri içine alan bir küçük sanayi sitesi kurmaktır. Bu amaca yönelik olarak kooperatif tarafından şu yollar izlenir;
1-Kooperatif Arsa ve arazi satın alır, birleştirir imar planına uygun biçimde böldürerek

altyapı, plan, proje ve maliyet hesapları hazırlar ve ortaklarına toplu işyeri yaptırır.

2-Altyapı, küçük sanayi sitesi ve müşterek tesislerin plan ve projelerini yaptırır.
3-Taşınır ve taşınmaz mallar ve haklar edinir, bunları satar, ipotek eder, kiraya verir işletir ve kullandırır. Ancak Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından kredi alan kooperatifler bu konuda Bakanlığın iznini alır.
4-Ortaklarının sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak üzere gerekli tesisleri kurar, bunları ortaklarına aktarabilir. Ancak, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından kredi alan kooperatifler bu konuda Bakanlığın iznini alır.
5-Yaptırılan işyerlerinin mülkiyetini anasözleşmede yazılı esaslara göre seçme usulü ile ortaklarına aktarır.
6-Amacına ulaşmak için kredi veren kurum ve kuruluşlardan borç para alır, açılan kredinin amacına uygun olarak kullanılmasını sağlar.
7-İlgili kurum ve kuruluşlarla ortak çalışmalar yapar, küçük sanayi sitesi yapı kooperatifleri üst kuruluşlarına katılır.
8-Gerektiğinde ortaklar ve personel için yardım fonları oluşturur, konusu ile ilgili eğitim, yayın, araştırma ve benzeri faaliyetlerde bulunur.
Küçük Sanayi Siteleri’ne sonradan ortak olmak isteyen işletmelerin ise aşağıdaki koşulları sağlaması gerekmektedir;
1- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve medeni hakları kullanma ehliyetine sahip gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinden olmak,
2- Anasözleşme hükümlerini ve getirilen yükümlülükleri kabul etmek.
3- Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından kredi kullanacak küçük sanayi sitesi yapı kooperatifi ortaklarının, adı geçen Bakanlığa kredi borcu bulunmamak.
4 – 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununa göre kurulmuş odalar ile 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununa göre kurulan ticaret ve sanayi odalarına kayıtlı olmak ve bu anasözleşmede gösterilen küçük sanayi kollarından birinde imalat veya tamirat işleriyle uğraşmak.
5- Mesleğini Sanayi sitesinin kurulduğu İlçede icra etmek, bağımsız bir işyeri sahibi olmak, küçük sanayi kollarından birine mensup olmak ve bu niteliğini bağlı bulunduğu oda ve vergi dairesi kayıtları ile belgelendirmek.
Bağımsız bir işyeri sahibi olmamakla birlikte, sitenin kurulduğu İlçede, küçük sanayi kollarından birine mensup bir işyerinde mühendis, mimar, tekniker, Endüstri Meslek Lisesi (Sanat Okulu) mezunu veya ustalık belgesi sahibi olarak çalışıyor olmak. Ancak bu kişilerin

ortaklığa kabulü için başvuru tarihinden geriye doğru ve asgari olarak 360 gün sigorta primi ödemiş olduklarını belgelemeleri şarttır. Şirketlerin Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatiflerine ortak olması durumunda, Sicil Gazetesinde yayımlanan şirketin iştigal konularından en az birinin anasözleşme de sıralanan küçük sanayi kolları arasında yer alması, vergi dairesinden alınacak güncelleştirilmiş şirket vergi belgelerinde ve Oda kayıt belgelerinde bu küçük sanayi kolları ile iştigal edildiğinin belirtilmiş olması, ayrıca sitedeki işyerinde bu faaliyet konusunun icra edileceğinin noterlikçe onaylı bir taahhütname ile taahhüt edilmesi şarttır.

6. MİSYON VE STRATEJİK HEDEFLER 6.1 Sanayi Sitesinin Kuruluş Amacı

Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nin kuruluş amacı; Safranbolu’da bulunan yöresel ve kültürel değerlerin üretiminin belirlenen ortak bir alanda gerçekleştirilerek ilçenin sosyoekonomik gelişiminin hızlandırılmasına katkı sağlanmasıdır.

6.2 Misyon Tanımı

Küçük Sanayi Siteleri; Genellikle aynı üretim kolunda, çeşitli mal ve hizmet imalatına yönelik atölye ve küçük fabrika ünitelerine çeşitli olanaklar sağlayan, altyapı ve gerekli sosyal ve teknik hizmetleri ortak, diğer bakışla, esnaf ve sanatkârların toplandığı dükkân şeklindeki sanayi çarşıları da çok küçük ölçekli sınaî altyapı organizasyonları olarak ele alınabilir. Ortak özellik, satış hacmi, istihdam yapısı ve üretim yelpazesi ile sınırlı, küçük ölçek ve boyutlu atölyeleri içermesidir.10

Safranbolu’da kurulması planlanan Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nin misyonu; Turizm potansiyeline sahip olan ilçede potansiyelin harekete geçmesini sağlayacak yöresel ürün ve hediyelik eşya üretimini arttıracak işletmelerin desteklenerek bölgenin sosyal ve ekonomik kalkınmasına destek olmak.

6.3 5 Yıllık Doluluk ve İstihdam Hedefleri

Safranbolu’da kurulacak olan Küçük Sanayi Sitesinin 40 işletmeye sahip olması planlanmıştır.

İşletmelerde ilk 3 yıl için hedeflenen istihdam oranları Tablo 9.da belirtilmiştir.

10 Bayülken, Y., & Kütükoğlu, C. (2012). Organize sanayi bölgeleri küçük sanayi siteleri teknoparklar. 56

Tablo 9 İşletmelerde İlk 3 Yıl İçin Hedeflenen Doluluk Artışları İstihdam Oranları

1.Yıl/Aylar

YeniFirmaSayısı ToplamFirmaSayısı FirmaBaşınaÇalışanSayısı ToplamÇalışanSayısı 2.Yıl/Aylar YeniFirmaSayısı ToplamFirmaSayısı FirmaBaşınaÇalışanSayısı ToplamÇalışanSayısı 3.Yıl/Aylar YeniFirmaSayısı ToplamFirmaSayısı FirmaBaşınaÇalışanSayısı ToplamÇalışanSayısı

İş Yerlerinin Doluluk Artışları ve İstihdam Sayıları

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Toplam

666442222222 40
6 12 18 22 26 28 30 32 34 36 38 40 40 222222222222 80 12 24 36 44 52 56 60 64 68 72 76 80 644
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Toplam 000000000000 0

40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 333333333333 36 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 120 1440

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Toplam

000000000000 0 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 444444444444 48

160 160 160 160 160 160 160 160 160 160 160 160 1.920

Tablo 10 İşletmelerin İlk 3 Yıl İçin Doluluk Oranları

Doluluk Sayısı 40

Doluluk Oranı 100% Aylık Çalışan Sayısı Ortalaması 6,67

1. Yıldaki Kümülatif Çalışan Sayısı 644,00

Doluluk Sayısı 40

Doluluk Oranı 100% Aylık Çalışan Sayısı Ortalaması 3,00

2. Yıldaki Kümülatif Çalışan Sayısı 2.084

Doluluk Sayısı 40

Doluluk Oranı 100% Aylık Çalışan Sayısı Ortalaması 4,00

3. Yıldaki Kümülatif Çalışan Sayısı 4.004

1. Yıl Değerleri

Değerler

2. Yıl Değerleri

Değerler

3. Yıl Değerleri

Değerler

6.4 Ulaşılmak İstenen Diğer Hedefler

 Küçük Sanayi Sitesi’ne yapılan işletme başvuru sayısının ikinci yılın sonunda en az 40 olması,
 Küçük Sanayi Sitesi’nin doluluk oranının ikinci yıldan itibaren %100 olması,
 İşletmelerden tahsil edilen kira bedellerini zamanında toplanması,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki gelir gider farkının daima pozitif yönde seyretmesi,
 Bölgede istihdam oranının artması,
 Bölgede üretim gerçekleştiren kayıtlı işyeri sayısının artması,
 Safranbolu ilçesinde girişimciliğin teşvik edilmesi,
 Sanayi sektörüne yönelik yatırımların hızlanması ve artması,
 Yatırım ortamının altyapı ortamı hazırlanmış Küçük Sanayi Sitesi sayesinde iyileştirilmesi,
 KOBİ’lerin rekabet güçlerinin artmasına katkı sağlayarak ilçenin ekonomik olarak kalkınmasına ivme kazandırılmasıdır.6.5 Performans Kriterleri

 İlk yıl için hedeflenen başvuru sayısı olan 20 işletmeye ulaşılması,
 İkinci yılın sonunda hedeflenen 40 işletmeye ulaşılması,
 İkinci yılın sonunda Küçük Sanayi Sitesi’nin %100 doluluk seviyesine ulaşması,
 İşletmelere 2. yıl toplam 84 saat eğitim hizmetinin verilmesi,
 İşletmelere 3. yıl toplam 80 günlük danışmanlık hizmetinin verilmesi,
 İşletmelerde istihdam edilen birey sayısının 3. yılın sonunda kümülatif olarak toplam 3.400 adam/ay olması,
 İşletmelere her yılın sonunda uygulanan anketlerde memnuniyet oranının %80 olmasıdır. 6.6 Sanayi Sitesi’nde Yer Alacak İşletmelerin (Hedef kitle) NitelikleriSanayi sitesinde yer alacak potansiyel girişimciler ve işletmeler Safranbolu’da hediyelik eşya satışı ve imalatı yapan 90 adet işletmedir. Sektörde faaliyet gösteren işletmeler sayıları ve
58

gelir yaratma potansiyelleri bakımından bir sanayi sitesi kurmayı gerektirecek kadar büyüktür. Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi yatırımının gerçekleştirilmesi ilçede sektörde faaliyet gösteren mevcut işletmeler ve doğrudan Safranbolu’da iş kurabilecek potansiyel girişimciler için fayda oluşturacaktır.

6.7 Öncelik Verilecek Hedef Kitle Grubu/Grupları

Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nin kurulması planlanan bölge göz önünde bulundurulduğunda bölgede üretim ve satış gerçekleştiren işletmelerin ahşap ürünleri, bakırcılık, cam üfleme, dokuma, el dokumaları, gıda ürünleri, hediyelik eşya, içecek imalatı, kimyasal ürünler, kolonya, takı, tekstil ve konfeksiyon, yemenicilik alanların faaliyet gösterdiği görülmektedir. Bu doğrultuda Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesinde faaliyet gösterecek olan işletmelerin bu alanlarda üretim yapması bölgesel potansiyel göz önünde bulundurulduğunda göreceli olarak daha kolay satış yapmalarını ve sektördeki kalıcılıklarını arttırmalarını sağlayacaktır. Çalışmanın gerçekleştirilmesi aşamasında 40 işletme ile yapılan anketler içerisinde bölgede küçük sanayi sitesinin kurulmasına işletmelerin yaklaşımlarının nasıl olduğu değerlendirilmiştir. Ankete katılan 40 işletme sahibinde 21 tanesi kurulacak küçük sanayi sitesinde faaliyet göstereceğini belirtmiştir. Bölgede Küçük Sanayi Sitesinde faaliyet gösterecek olan işletmelerin gerçekleştirecekleri istihdamlar öncelikle kadın ve genç işsizlere yönelik olarak gerçekleştirilecektir.

6.8 İşletme Kabul Kriterleri

 Küçük Sanayi Sitesinde yatırım yapacak işletmelerin sitenin kurulduğu Safranbolu’da faaliyet gösteriyor olması,
 İşletmenin imalat alanında faaliyet göstermesi,
 İşletmenin Safranbolu’ya ait yöresel ve kültürel değerleri yansıtan ürünlerin üretiminigerçekleştiriyor olması,
 Üretim konusu işle ilgili ihtiyaç duyulan toplam kapalı alan ihtiyacının Küçük Sanayi Sitesindeki işyerlerinin büyüklükleri ile uyumlu olması,59

7. İŞLETMELERE SUNULAN/SUNULACAK HİZMETLER VE HİZMET BEDELLERİ

7.1 Safranbolu İlçesindeki Rayiç Kira Bedelleri

Rayiç kira bedeli 100 metrekarelik ilçe merkezindeki bir iş yerinin kira bedeli, iş yerinin konumuna göre 1.500,00 – 2.000,00 ₺ arasında değişmekte olup ilçe merkezinden uzaklaştıkça bu fiyatlar 500,00 ₺ ye kadar düşmektedir.

7.2 İşletmelere Uygulanan/Uygulanacak Kira Bedeli, Artış Oranları, Destekleme Oranları

Küçük Sanayi Sitesinde işyerlerinin kira bedellerinin metrekare birim fiyatının yatırımın ilk yılında 5,00 ₺, ikinci yılında 6,00 ₺ ve üçüncü yılında 7,00 ₺ olacağı öngörülmüştür.

7.3 Ortak Kullanım Hizmetleri ve Kullandırma Koşulları

Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi 5.000 metrekarelik kapalı alandan oluşacaktır. Bu 5.000 metrekarelik alanda 560 metrekare idari alan olarak kullanılacakken her bir işletme için 111 metrekarelik kapalı alan hazırlanacaktır. Kapalı alanlar dışındaki 5.000 metrekarelik açık alan ise işletmelerin araçlarını koyabilecekleri, tedarikçileri ve müşterileri ile nakliye işlemlerini gerçekleştirebilecekleri ortak kullanım alanı olarak ayırılacaktır.

Ortak kullanım hizmetleri arasında sekretarya ve pazarlama birimi, eğitim/toplantı salonu, bilgisayar odası (internet kullanım alanı) ve kafeterya bulunmaktadır.
Sekretarya ve Pazarlama Birimi: Küçük Sanayi Sitesi’nin birinci yılında 1 sekreterin ikinci yılından itibaren ise ilave olarak 1 pazarlama sorumlusunun görev yapması planlanmıştır. Bu personeller işletmelerin ihtiyaçlarına yönelik olarak hizmet vereceklerdir. Bu birim için 2 tane mobilya takımı, 1 masaüstü bilgisayar ve 1 dizüstü bilgisayar alınması öngörülmüştür. Eğitim/Toplantı Salonu: Gerek Küçük Sanayi Sitesi bünyesindeki işletmelere eğitim hizmetinin verilmesi gerekse işletmelerin kendi içlerindeki toplantı ve eğitim organizasyonları için bir salon yapılması planlanmıştır. Bu salonda kullanılmak üzere 1 adet projeksiyon cihazı ve perdesi ile 50 adet kolçaklı sandalye alınması öngörülmüştür. Bu alanın kullanım organizasyonu sekreter tarafından yürütecektir.

Bilgisayar Odası (Ortak İnternet Alanı): İşletmelerin bilgisayar ve internet kullanımı ihtiyacını karşılamak üzere bir alan yapılması planlanmıştır. Bu alanda kullanılmak üzere 10 adet masaüstü bilgisayar ve 1 adet çok fonksiyonlu yazıcı alınması planlanmıştır.

7.4 Ağ Oluşturma, Mevcut Ağlara Erişim ve İşbirliği/Eşleştirme Hizmetleri

Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesinde 2. yıldan itibaren görev yapacak olan pazarlama sorumlusu, işletmelerin ve ürünlerin tanıtımını yapmak üzere yurt içi ve yurt dışı fuarlara katılım gösterecektir. Bu sayede yeni iş ağları oluşturulabilecektir. Gerek fuarlar gerekse internet tabanlı veri tabanlarına kayıt edeceği işletmeleri yeni ağlarla buluşturacaktır.

7.5 Destek Mekanizmalarına Erişim ve Sanayi Sitesi İşletmelerine Sağlanacak Avantajlar

Pazarlama Desteği: Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesinde 2. yıldan itibaren istihdam edilmeye başlanacak olan pazarlama sorumlusu, işletmelerin ürettikleri ürünlerin pazarlanması konusunda çalışacaktır.
Sekretarya Desteği: Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesinde 1. yıldan itibaren görev alacak olan sekreter, işletmelerin faaliyetlerine destek sağlayacaktır.

Kira Desteği: Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesinde oluşturulacak işyeri kiraları bölgedeki kira koşullarından daha uygun şekilde yatırımcılara sunulacaktır.
Eğitim ve Danışmanlık Desteği: Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesinde faaliyet gösterecek firmalara yatırımın 2. yılında eğitim ve 3. yılında danışmanlık hizmetleri verilecektir.

Bilgisayar ve İnternet Kullanım Alanı: 10 bilgisayarın yer alacağı bilgisayar odasında işletmeler bilgisayar ve internet ihtiyaçlarını karşılayabileceklerdir.
Toplantı ve Eğitim Salonu: Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesindeki toplantı ve eğitim salonu, işletmeler tarafından kullanılabilecektir.

7.6 İşletmelerin Gelişimini Ölçmeye Yönelik Araçlar

 İşletmelerin ilk yıl 2, ikinci yıl 3, üçüncü, dördüncü ve beşinci yıllarda 4 çalışan sayısına sahip olması,
 İşletmelerin Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nde bulundukları 5 yıl boyunca ayakta kalması,
 İşletmelerin yatırımın 5. yılına kadar en az 10 yeni ürün üretmesi,
 İşletmelerin 5 yıllık ortalama kapasitelerinin en az %80’ini kullanmasıdır.61

8. YÖNETİM VE ORGANİZASYON YAPISI 8.1 Organizasyon şeması

8.2 Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu Üyeleri

Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu üyeleri sanayi sitesinin kuruluşunun ardından kesinleşecektir. Yönetim kurulu içerisinde Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu 2. Başkanı, Yönetim Kurulu Muhasibi, Yönetim Kurulu Katibi, 5 kişilik Yönetim Kurulu Asil Üye grubu olacağı öngörülmektedir. Yönetim Kurulunun aynı zamanda 8 kişilik yedek üye grubu bulunacaktır.

8.3 Yönetim Kurulunun Toplanma Sıklığı ve Toplantı Kayıtlarının Nasıl Tutulacağı

Yönetim kurulunun ayda 1 kez toplanması planlanmıştır. Toplantı tutanaklarının Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi Yönetim Kurulu sekreteri tarafından tutulması, raporlanması ve dosyalanması öngörülmektedir.

8.4 Yönetim Kurulunun Yetki ve Görevleri

Safranbolu’da kurulacak olan Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilecektir.

Yönetim Kurulu’nun yetkileri:

 Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işyerlerinden kira, aidat ve eğitim/danışmanlık bedellerini toplamak,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki” fiziki ve teknik yapısında ortaya çıkan ihtiyaçları gidermek,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işyeri sahipleri ile kira sözleşmesi yapmak,
 Küçük Sanayi Sitesi’nde görev alacak olan personeli seçmek, işe almak, denetlemek ve gerektiğinde işten çıkartmak,
 Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi bünyesindeki tedarikçileri belirlemek,
 Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nin finansal sürdürülebilirliğini sağlamaktır.
 Ayda bir kez toplanmak,
 Küçük Sanayi Sitesi’nde yatırım yapmak isteyen işletmeler tarafından yapılan başvurularıdeğerlendirmek ve onaylamak,
 Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nin bölgede sosyal fayda yaratmasına yönelik stratejileri belirlemek,
 Küçük Sanayi Sitesi’nde ortaya çıkan her türlü sorunun çözümüne yönelik projeler geliştirmek,
 Alınan kararları bir karar defterinde takip etmektir. 8.5 Diğer Personelin İş Tanımları, NitelikleriSafranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nde görev yapacak olan sekreterin en az 2 yıllık üniversite mezunu olması beklenmektedir. Sekretere ait iş tanımı ise şu şekildedir:

 Küçük Sanayi Sitesi’nin mali hesaplarının düzenli olarak raporlanmak ve sunmak,
 Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’ne veişletmelere gelen ve giden telefonları, faksları ilgililere yönlendirmek,
 Küçük Sanayi Sitesi içerisindeki iç hatlarda santral hizmeti vermek,
 Ziyaretçileri karşılayarak ilgili kişilere yönlendirmek, 63

 Evrak akışını sağlamak, düzenlemek,
 Özel projelerde aktif olarak asistanlık yapmak,
 Gerekli organizasyonlarda ve iş koordinasyonlarında aktif görev almak,
 Organizasyonlar dâhilinde toplantı programlarını hazırlamak, toplantı notlarını tutmak, raporlarını oluşturmak,
 Sorumlu olduğu yöneticinin ajandalarını takip etmek, kendilerini bilgilendirmek,
 Yöneticinin günlük programını takip etmek, günlük aktivitelerine ve idari/operasyonelişlerine destek olmak,
 Küçük Sanayi Sitesi yönetiminin fotokopi, yazıcı ve tarayıcı ihtiyaçlarını karşılamaktır.Safranbolu Yöresel ve Kültürel Değerleri Yansıtan Ürünler Küçük Sanayi Sitesi’nde görev yapacak olan pazarlama sorumlusunun en az 4 yıllık üniversite mezunu olması ve İngilizce bilgisi beklenmektedir. Pazarlama sorumlusuna ait iş tanımı ise şu şekildedir:

 Küçük Sanayi Sitesi’nde yer alan işletmelerin ürünlerinin etkin olarak tanıtılması,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işletmelerin amaçları ve hedefleri doğrultusunda hedefpazardaki firmalar ile ilişki kurulmasının sağlanması,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işletmelerin planına uygun olarak stratejilerin belirlenmesi,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işletmelerin hedef pazarının, pazarlama karmasının ve sonra satış planının belirlenmesi,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işletmelerin gereksinimlerini, isteklerini, beklentilerini ortaya çıkarmak ve özendirme işinin bu gereksinim ve isteklere göre yapılması,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki işletmelerin pazarlama ve satış konusundaki hedefleriyle gerçekleşmelerini karşılaştırarak farklılıkların tespit edilmesi ve konulmuş hedeflerle gerçekleşmeler arasında büyük farklılıklar varsa gerekli tedbirlerin alınması,
 Küçük Sanayi Sitesi’ndeki i işletmelerin ve ürünlerinin etkin tanıtımı için yurt içi ve yurt dışı fuarlara katılım gösterilmesi,
 Rakamsal sonuçların kontrolünün yanı sıra müşteri sayısındaki artış, eski müşterilerde azalma olmaması (müşteri sadakati) ve pazar payının da denetlenmesidir.64

9. İŞ MODELİ VE GELİR KAYNAKLARI

9.1 Sanayi Sitesi’nin Gelir Kaynakları
Tablo 11 Sanayi Sitesi Gelir Kaynakları

1) Kira bedelleri (Girişimci firmalar) 2) Haberleşme (Girişimci firmalar) 3) Elektrik (Girişimci firmalar)
4) Su (Girişimci firmalar)

5) Yakıt (Girişimci firmalar)
6) Danışmanlık ve eğitim (Girişimci firmalar) 7) Diğer gelirler
(C) TOPLAM

190.624 312.576 343.834 378.217
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

416.039

0 28.000 64.000 30.800

70.400 0 0000

190.624 340.576 407.834 409.017 486.439

9.2 5 (Beş) Yıl İçin Kira Geliri Öngörüleri

Tablo 12 İlk 5 Yıl İçin Kira Geliri Öngörüleri

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Yıllık Gelir

3.552 7.104 10.656 13.024 15.392 16.576 17.760 18.944 20.128 21.312 22.496 23.680 190.624 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 26.048 312.576

28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 28.653 343.834 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 31.518 378.217 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 34.670 416.039

124.441 127.993 131.545 133.913 136.281 137.465 138.649 139.833 141.017 142.201 143.385 144.569

İş Yeri Başına Kira Tutarları

Kira Gelirleri

1.Yıl 2.Yıl

3.Yıl 4.Yıl 5.Yıl

1. Yıl 2. Yıl

3. Yıl 4. Yıl 5. Yıl

592,00 651,20

716,32 787,95 866,75

722,84

1.641.289

5 Yıllık Ortalama Kira Tutarı

5 Yıllık Toplam Kira Geliri

9.3 İlk 5 Yıl İçin Hizmet Bedeli Öngörüleri

Tablo 13 İlk 5 Yıl İçin Hizmet Bedeli Öngörüleri

Küçük Sanayi Sitesi Doluluk Sayıları

1. Yıl/Aylar

1. Yıl Firma Sayısı 2. Yıl Firma Sayısı 3. Yıl Firma Sayısı

Ocak Şubat Mart Nisan

Mayıs

Temmuz Ağustos

28 30 32 40 40 40 40 40 40

Aralık

Birikimli Toplam

Haziran

Eylül Ekim Kasım

6 12 40 40 40 40

18 22 26 40 40 40 40 40 40

34 36 40 40 40 40

38 40 40

40 322 40 480 40 480

10. BEŞ YIL İÇİN GELİR-GİDER TAHMİNLERİ
Tablo 14 5. Yıl İçin Gelir-Gider Tahminleri

GELİRLER/GİDERLER (TL)

1. Yıl

2. Yıl

3. Yıl

4. Yıl

5. Yıl

(A) İŞLETME GİDERLERİ

1) Personel giderleri
2) Haberleşme (Ortak Alan)

3) Pazarlama-tanıtım (Ortak Alan)

4) Elektrik-su vs. (Ortak Alan) 5) Yakıt (Ortak Alan)
7) Diğer giderler

7.1) Kırtasiye Giderleri

7.2) Danışmanlık ve eğitim (Ortak Alan)
7.3) Mali Müşavir
7.4) Küçük Sanayi Sitesi Taşıt Yakıt 7.5) Küçük Tadilatlar

7.6) Beklenmeyen Giderler (%5)

(A) TOPLAM
(B) İŞLETME GİDERLERİ
1) Haberleşme (Girişimci firmalar) 2) Elektrik (Girişimci firmalar)
3) Su (Girişimci firmalar)
4) Yakıt (Girişimci firmalar)

5) Danışmanlık ve eğitim (Girişimci firmalar)
6) Diğer giderler
(B) TOPLAM

1) Kira bedelleri (Girişimci firmalar) 2) Haberleşme (Girişimci firmalar) 3) Elektrik (Girişimci firmalar)
4) Su (Girişimci firmalar)

5) Yakıt (Girişimci firmalar)
6) Danışmanlık ve eğitim (Girişimci firmalar)
7) Diğer gelirler

42.600 3.000

10.800

3.000 2.400 9.450

4.800

450

71.250

70.860 77.946 3.300 3.630

5.400 5.940

3.300 3.630

2.640 2.904 39.543 128.093

5.040 5.292

28.000 64.000

85.741 3.993

2.970

3.993

3.194 44.044

5.557

30.800

94.315 4.392

3.267

4.392

3.514 86.503

5.834

70.400

3.514 2.635 0 4.119 196.383

2.640 2.904 3.194

1.980 2.178 2.396 0 0 50.000 0

2.400 1.800

1.883 3.719 2.097

125.043 222.143 143.935

00000 00000 00000 00000

00000

190.624
0 0000 0 0000 0 0000 0 0000

312.576 343.834 378.217 416.039

0
0 0000

28.000 64.000 30.800 70.400

190.624
119.374,00 215.533,00 185.690,90 265.081,82 290.055,72

340.576 407.834 409.017 486.439

KSS’nin kurulduğu ilk yıl Kooperatif Müdürü ve sekreterin, 2. yıldan itibaren ise ilave olarak Pazarlama Sorumlusunun görev alacağı öngörülmüştür. Personel giderlerinin her yıl bir önceki yıla göre %10 artacağı varsayılmıştır.

Küçük Sanayi Sitesi’nin idari kısımda kullanılması gereken telefon ve internet giderleridir. Aylık 250 TL olarak öngörülen bu giderin her yıl %10 artacağı varsayılmıştır.

İlk yılki tanıtımın sonraki yıllara göre daha fazla olacağı varsayılmıştır. Buna göre Küçük Sanayi Sitesi’nin 2. yıldaki pazarlama-tanıtım çalışmaları maliyetinin %50 oranında azalacağı öngörülmektedir.

Her yıl bir önceki yıla göre %10 artacağı varsayılmıştır.

7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. ve 7.6.daki giderlerin toplamından oluşmaktadır.

Küçük Sanayi Sitesi’nin idari kısmında kullanılması gereken kırtasiye malzemelerinin tutarıdır. Aylık 500 TL olarak öngörülen bu giderin her yıl %10 artacağı varsayılmıştır.

Danışmanlık ve eğitime ilişkin giderler C-7 Danışmanlık ve Eğitim tablosunda detaylandırılmıştır.

Küçük Sanayi Sitesi’nin İşletici Kuruluşa ait mali müşavirlik giderleridir. Her yıl bir önceki yıla kıyasla %10 artacağı varsayılmıştır.

Küçük Sanayi Sitesi’nin idari faaliyetlerinde kullanılacak taşıtın yakıt giderleridir. Her yıl bir önceki yıla kıyasla %10 artacağı varsayılmıştır.

Küçük Sanayi Sitesinin kurulumunun 3. yılında iş yerlerinde ve ortak alanlarda ihtiyaç duyulabilecek muhtemel tadilat giderleri için ayrılmıştır.

7.1, 7.2, 7.3, 7.4 kalemlerinin toplamının %5’i kadarlık beklenmeyen gider oluşabileceği öngörülmüştür.

İşletmelere ait herhangi bir giderin Küçük Sanayi Sitesi tarafından karşılanması öngörülmediğinden bu kısımda herhangi bir gider belirtilmemiştir.

Küçük Sanayi Sitesinin kuruluşunun 2. yılından itibaren işletmelere sunulacak eğitim ve danışmanlık hizmetleri için işletmelerden alınan ücretlerdir.

11. KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİNE YÖNELİK DESTEKLER

Küçük Sanayi Sitelerine uygulanan destekler ve teşvikler Küçük Sanayi Sitesi tüzel kişiliğine ve Küçük Sanayi Sitesi içerisinde yer alan işletmelere olmak üzere iki şekilde uygulanmaktadır. Küçük Sanayi Sitelerine uygulanan destek ve teşvikler içerisinde Bakanlık Kredileri ve Vergi Muafiyetleri yer almaktadır.

Bakanlık Kredileri kapsamında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Yatırım Programında yer alan Küçük Sanayi Sitelerinin altyapı inşaatlarının tamamı, üstyapı inşatlarının ise % 70’ine kadar olan kısmı kredilendirilir.
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı kredi desteğiyle yapılacak olan KSS altyapı ve üstyapı inşaatlarına;

a) Kalkınmada öncelikli yörelerde ve doğal afet geçiren bölgelerde, % 2 faiz oranı ile 1 yılı ödemesiz toplam 15 yıl geri ödemeli,
b) Normal İllerde, %7 faiz oranı ile 1 yıl ödemesiz toplam 13 yıl geri ödemeli,
c) Gelişmiş İllerde, %12 faiz oranı ile 1 yıl ödemesiz toplam 11 yıl geri ödemeli, faiz ve geri ödeme şartları uygulanır.

Vergi Muafiyetleri kapsamında Küçük Sanayi Sitesi tüzel kişiliği; inşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile emlak vergisinden, arsa ve işyeri teslimleri Kurumlar Vergisi ve KDV’den, bina inşaat ve yapı kullanma izni harcından ve merkezi atık su artma tesisi işleten bölgeler atık su bedelinden muaftır.

Küçük Sanayi Sitesi içerisinde yer alan işletmeler vergi muafiyetine tabi olurlar ve KOSGEB desteklerinden ve KOBİ mevzuatı kapsamında verilen desteklerden yararlanırlar.
Vergi Muafiyetleri kapsamında işletmeler; Bina İnşaat Harcı ve Yapı Kullanma İzni Harcından muaftırlar. Buna ek olarak Kalkınmada Öncelikli Yörelerdeki (KÖY) Büyükşehir Belediye sınırları içinde yer alan veya KÖY kapsamı dışında İllerdeki nüfusu 5000’den az olan Belediye sınırları içerisindeki KSS’lerdeki işletmeler Çevre Temizlik Vergisinin % 50 sinden muaftırlar.

KOSGEB destekleri kapsamında KÖY’lerdeki KSS’lerde altyapı ve üstyapı inşaat uygulama projelerinin yaptırılmasına KOSGEB tarafından geri ödemesiz kısmi altyapı ve üstyapı uygulama projesi desteği verilmektedir.
KOBİ mevzuatı kapsamında; İmalat ve Tarımsal Sanayi sektöründe KSS’lerde yapılacak KOBİ yatırımlarına, bulunduğu yöre ve ölçeğine bağlı olarak yatırım ve işletme kredisi verilir.

12. YENİ TEŞVİK SİSTEMİ İÇERİSİNDE KARABÜK’ÜN YERİ 12.1 Yatırım Yeri Tahsisi

Bakanlıkça teşvik belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilecektir.

Tablo 15 Karşılaştırmalı Bölgesel Teşvik Uygulaması

DESTEK UNSURLARI

KDV İstisnası Gümrük Vergisi Muafiyeti

15 20

2 yıl 3 yıl

II III IV V

12 yıl

√√√√√ √√√√√

Vergi İndirimi

Yatırıma

Katkı Oranı

(%) Sigorta Primi

İşveren Hissesi Desteği (Destek Süresi)

OSB Dışı OSB İçi

OSB Dışı

OSB İçi

20 25

3 yıl

5 yıl

25 30

5 yıl

6 yıl

30 40

6 yıl

7 yıl

40 50

7 yıl 10 yıl

6 yıl

√

Yatırım Yeri Tahsisi Faiz Desteği
Gelir Vergisi Stopajı Sigorta Primi İşçi Hissesi

√√√√√

YOK YOK YOK YOK

YOK YOK

√√√√√

YOK YOK YOK YOK YOK YOK

10 yıl YOK

Desteği Desteği (Destek Süresi)

12.2 Vergi İndirimi

10 yıl

YOK

Asgari sabit yatırım tutarı üzerindeki yatırımlara uygulanacak yatırıma katkı oranları ve vergi indirim oranları aşağıdaki gibi uygulanacaktır.

Karabük (3.

Bölge)

√

10 yıl

5 yıl

Tablo 16 Vergi İndirimleri

Bölgeler	Bölgesel Teşvik Uygulamaları		Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki		İşletme/Yatırım Döneminde Uygulanacak Yatırıma Katkı Oranı
	Yatırıma Katkı Oranı (%)	Vergi İndirim Oranı (%)	Yatırıma Katkı Oranı (%)	Vergi İndirim Oranı (%)	Yatırıma Katkı Oranı (%)	Vergi İndirim Oranı (%)

1. Bölge 15 50 25 50 0 100

12.3 Gümrük Vergisi Muafiyeti ve KDV İstisnası

Asgari Sabit Yatırım Tutarı (500.000,00 ₺) üzerindeki tüm sektörler Karabük ilinin de içinde yer aldığı 3. Bölgede, bölgesel destek kapsamında değerlendirilmektedir. Bu kapsamda değerlendirilen yatırımlara uygulanan destek unsurları ve destek oranları şunlardır:

12.4 Gümrük Vergi Muafiyeti

Asgari sabit yatırım tutarının üstündeki tüm Teşvik Belgesi kapsamında yatırım malları, İthalat Rejimi Kararı gereğince ödenmesi gereken Gümrük Vergisi’nden muaf tutulacaktır.

12.5 KDV İstisnası

Asgari sabit yatırım tutarının üstündeki Teşvik Belgesine haiz yatırımcılara teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithalat ve yerli teslimleri katma değer vergisinden istisna edilecektir.

12.6 Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği

Yeni Teşvik sistemi ile uygulanacak olan Sigorta Primi İşveren Desteği uygulama dönemi ve uygulama oranları aşağıdaki gibi belirlenmiştir.

Karabük (3. Bölge)
	25	60	35	60	20	80

I 2 yıl
II 3 yıl
III 5 yıl
IV 6 yıl
V 7 yıl

–

3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl

10 3 15 5 20 8 25 10 35 11 50 15

Tablo 17 İşveren Hissesi Destekleri

Bölgeler	31.12.2013’e kadar	01.01.2014 itibariyle	Destek Tavanı (Sabit Yatırıma Oranı – %)
			Bölgesel Teşvik Uygulamaları	Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki

vı

10 yıl

Karabük (3. Bölge)

5 yıl

3 yıl

13. İŞ GELİŞTİRME MERKEZİ VE KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ

İş Geliştirme Merkezi; bünyesinde barındırdığı işletmelere, işletme geliştirme koçluğu, destek ağlarına ulaşım, finans kaynaklarına erişim imkânı, uygun koşullarda iş yeri mekânı, ortak ofis ekipmanı, ofis hizmetleri gibi hizmetler sunarak işletmelerin en kırılgan oldukları ilk yıllarını sağlıklı bir şekilde aşmalarını ve büyümelerini sağlamak amacıyla kurulan ve işletilen, İşletme Kuluçkası veya İşletme Fidanlığı olarak da adlandırılan merkezlerdir. İş Geliştirme Merkezi kurucuları; belediyeler, üniversiteler, özel idareler, kalkınma birlikleri, meslek kuruluşları ve kâr amacı gütmeyen kooperatiflerdir. Bu destek kapsamında İŞGEM Adı Kullanım Hakkı, İŞGEM Kuruluş Desteği ve İŞGEM İşletme Desteği verilmektedir.

İŞGEM Adı Kullanım Hakkı desteğinden yeni kurulan İş Geliştirme Merkezleri ile 15.06.2010 tarihinden önce KOSGEB ya da KOSGEB dışı kurum/kuruluşlar tarafından ulusal/uluslararası projeler çerçevesinde kurulan İş Geliştirme Merkezleri yararlanabilmektedir.

İŞGEM Kuruluş Desteği kapsamında verilen destekler;

 Bina tadilatı için toplam 600.000 ₺,
 Ofisler ve ortak kullanım alanları için gerekli olan mobilyalar ve donanım (bilgisayar altyapısı dahil) alımı için toplam 125.000 ₺,
 İŞGEM Yöneticisinin net ücret üzerinden aylık 2.000 ₺ olmak üzere toplam 25.000 ₺ olmak üzere geri ödemesiz destek üst limiti toplamı 750.000 ₺ dir.Destek oranı, 1. ve 2. bölgeler için % 60, 3. , 4. , 5. ve 6. bölgeler için % 70’tir. Destek en fazla 18 ay için verilmektedir.
İŞGEM İşletme Desteği kapsamında verilen destekler;

 En fazla üç adet olmak üzere personel giderleri (yönetici dâhil) karşılığı olarak her birpersonel için net ücret üzerinden aylık 1.000 ₺ olmak üzere toplam 30.000 ₺,
 İŞGEM işletmelerine yönelik toplu eğitim/danışmanlık faaliyetleri için 50.000 ₺,73

 İŞGEM Binası küçük tadilat işleri için 20.000 ₺ olmak üzere geri ödemesiz destek üst limiti toplamı 100.000 ₺’dir.

Destek oranı 1. ve 2. bölgeler için %60, 3. , 4. , 5. ve 6. bölgeler için % 70’tir. Destek en fazla 36 ay süre ile verilmektedir.

İŞGEM yeni girişimcilerin iş kurmalarını destekleyen, kolaylaştıran, işletmelerin başlangıç aşamalarında karşılaşacakları riskleri en aza indiren bir iş kurma modelidir. İŞGEM’in amacı, yeni girişimcileri, en zayıf durumda oldukları iş kurma aşamasında destekleyerek ayakta kalmalarını sağlamaktadır. Yeni işletmelerin kuruluş yıllarındaki kapanma oranı %60 ile %80 arasındadır. İŞGEM ortamında ise bu oran %10’a düşmektedir. Bu da İŞGEM modelinin yeni işletmelere getirdiği avantajların önemini göstermektedir.

Küçük sanayi siteleri, daha çok tamirat ve imalatla uğraşan küçük işletmelerin yer aldığı, altyapı hizmetleri ile idare binası, çırak okulu, satış dükkanı gibi sosyal kurumlarla donatılmış işyeri topluluklarıdır. Çevre sağlığına ve şehrin planlı gelişmesine katkıda bulunulması, verimliliğin ve kar artışının sağlanması, ihtiyaçların daha ekonomik karşılanması, sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması, tarım alanlarının sanayide kullanılmasının önlenmesi ve küçük sanayicilerde, ortak hareket etme, çevresel faktörlerin maliyetini paylaşma gibi katılımcı yönetim biçiminin geliştirilmesi Küçük Sanayi Sitelerinin yapım amacı olarak belirtilebilir.

İlgili