Tavuk çiftliği yatırımı günümüzde en iyi yatırım araçlarından birisidir. Çünkü beyaz et olarak da adlandırılan tavuk eti, kırmızı etin oldukça pahalı olması dolayısıyla çok fazla olarak tüketilmektedir. Tavuk eti, bütün tavuk yanında parça tavuk eti olarak kanat, but olarak da ayrılarak satışı yapılmaktadır.tavuk eti, kasapların yanında marketlerde de satılmaktadır.
Üretilen Ürün ve/veya Hizmetler
Tavukçuluk, tavuk ürünü olarak yumurtacılık olarak yapılırken aynı zamanda tavuk eti üretimi için de yapılmaktadır. Tavuk çiftliği (etlik) yatırımında üretilen ürün et tavuğudur. Tavuk yanında piliç olarak da üretilerek beyaz et olarak piyasaya sürülmektedir. Üretim süresinin kısa olması dolayısıyla piliç yetiştiriciliği hem daha kolay ve hem de ürünün elden çıkarılması daha kolay olmaktadır. Tavuk veya piliçlerin satışı bütün yapılabildiği gibi aynı zamanda parçalara ayrılarak da satılabilmektedir. Ayrıca tavuğun sakatat bölümleri de ayrılarak karaciğer, böbrek, kalp gibi bölümleri de satışa sunulabilmektedir.
Potansiyel Müşteriler
Tavuk etinin potansiyel müşterileri her kesimi kapsamaktadır. Ülkemizde tavuk eti tüketimi her kesimi kapsamaktadır. Türkiye’nin her bölgesinde tavuk eti tüketilmektedir. Bu nedenle potansiyel müşteri olarak kasaplar, marketler, lokantalar tavuk eti konusunda potansiyel müşteri olarak görülmektedir. Bunun yanında küçük marketlerde, hatta mahalle bakkallarında bile tavuk eti satışı yapıldığı için tavuk eti (etlik) yatırımının müşteri potansiyeli çok fazladır. Tavuk etinin yurt içi pazarı olduğu kadar yurt dışına da ihracı yapılmaktadır. Özellikle ülkemizden orta doğu ülkelerine tavuk eti ihracatı o6ldukça fazladır. Tavukçuluk sektörü, etlik tavuk üretiminin dış ve iç ticarette görülen etkinliği, ihracat olanakları, döviz girdileri ile milli ekonomiye katkı da sağlanmaktadır.
İhtiyaç Duyulan Hammadde ve Yardımcı Malzemeler
Tavuk çiftliği (etlik) yatırımında ihtiyaç duyulan hammaddeler oldukça azdır. Etlik tavuk için, civcivler elde edildikten sonra geriye hammadde olarak civciv yemi, civcivler büyüdükten sonra piliç yemi ve sudur. Bunun yanında civciv veya piliçlerin sağlığı için suya ve yeme katılan ilaçları da yardımcı malzeme olarak görebiliriz.
Kapasite Tahmini
Üretim kapasitesinin belirlenmesinde tesisin büyüklüğü yanında pazar payı da önemli rol oynamaktadır. Eğer tesisin büyüklüğünden daha fazla kapasitede tavuk üretimi yapılmak istenirse bunun tavuk üretiminde sorunlara neden olacağı bir gerçektir. Bunun yanında pazarlama olanağının çok üstünde bir üretim de yatırımın zarar etmesine yol açacaktır. Bu nedenle üretim kapasitesi tesisin büyüklüğü ve pazar payı göz önüne alınarak planlanmalıdır. Türkiye’deki tavuk üretimine bakıldığında bu sektörün daha çok kuzey batı ve batı bölgelerinde olduğu gözlemlenmektedir. Türkiye’de tavuk çiftliği (etlik) yatırımına bakıldığında 2013 yılında 1.791.000 ton olduğunu söyleyebiliriz. Bu sektörde üretilen ürüne göre ihracat ise 322.429 ton olarak görülmektedir. Ayrıca kesilen tavuk sayısı 413.962.500 adettir. Bu sayı 643.457 tona tekabül etmektedir.
Kuruluş Yeri Seçimi
Kuruluş yerinin seçiminde proje alanının mülkiyetinin önemi büyüktür. Bununla birlikte tesise ulaşımın kolay olması da kuruluş yerinin seçiminde önemli rol oynamaktadır. Hammaddenin sağlanmasında ve pazarlama konusunda nakliye kolaylığı kuruluş yeri seçiminde önemli rol oynamaktadır. Bunun yanında kuruluş yeri seçilirken yatırımın genişleyebileceği de düşünülerek alanın geniş tutulması gerekmektedir. Ayrıca kuruluş yerinin fiziksel şartlarının tesisin kurulmasına engel olmayacak bir konumda olması önemlidir.
Üretim Süreci (İş Akış Şeması)
Tavuk eti üreticiliği çok kısa bir zaman zarfına yayıldığı için yatırım alanı olarak tercih edilen bir alandır. Civcivin alınmasıyla birlikte bunun yetiştirilerek kesilecek duruma gelmesi arasında çok az bir süre bulunmaktadır. Üretici aldığı civcivleri 35 gün ile 42 gün arasında büyüterek satışa sunabilir. Daha sonra kümesin temizliği için 15 gün gerekir. Kümes dezenfekte edilir ve yeni civcivler alınarak üretime devam edilir. Bu duruma göre yılda en az dört ve en çok yedi kez üretim yapma olanağına sahip olunur. Bu durum da sektörün cazip hale gelmesini sağlamaktadır.
Önemli Maliyeti Kalemleri
Tavuk çiftliği (etlik) yatırımı için maliyetler göz önüne alındığında mühendislik projeleri, inşaat maliyeti ve çevre düzenlemesi tesisin yapılması sürecinde öne çıkan maliyetlerdir. Çevre düzenlemesi denildiğinde ize tel örgü, parke gibi gereçler düşünülmektedir. Ekipmana gelindiğinde ise fanlar, yemlik, suluk, otomasyon cihazı ve pedler görülmektedir. Bunun yanında yemler v ilaçlar da önemli maliyet kalemleri arasındadır. Bu iş için elbette ki çalışanların maliyetini de düşünmekte yarar bulunmaktadır.
Sektör ile İlgili Öne Çıkan Hususlar ve Trendler
Sektörün öne çıkan hususlarına gelindiğinde şu hususlar dikkat çekmektedir:
- Üretim süresinin kısa olması
- Yoğun üretimin birim alanda kolaylıkla yapılabilmesi
- Yem tüketimi sonucunda ete dönüşme oranının çok yüksek olması
- İşgücünün benzer iş kollarına göre daha düşük olması
- Kırmızı ete bakıldığında beyaz etin daha ucuz olması
- Yağ oranı ve kolesterolün düşük olmasıyla birlikte sindiriminin de kolay olması
- Besin değerine bakıldığında çok iyi protein kaynağı olması
Beş bin veya daha büyük kapasiteye sahip işletmeye sahip olanlar geçimlerini sadece bu faaliyet ile sağlayabilmektedirler. Bunun yanında bu sektörde çalışanlara da çalışma ve iş imkanı vermektedir. tavuk eti üretiminden tüketiciye ulaştırılana kadar geçirilen süreçlerde kurulacak pazarlama zincirleriyle yeni iş imkanları da ortaya çıkmaktadır.
Neden tavuk çiftliği yatırımı
Türkiye’de tavuk çiftliği sektörü oldukça gelişmiş ve rekabet düzeyi yüksek bir sektördür. Bu sektörde yatırım yapmak için birçok husus öne çıkmaktadır:
- Tavuk çiftliklerine devlet tarafından sağlanan teşvik ve destekler,
- Organik tavuk ürünlerine olan talebin giderek artması,
- Türkiye kanatlı sektörünün yüksek bir ihracat potansiyeline sahip olması, Ortadoğu ülkelerinin kanatlı eti ve kanatlı ürünlerine olan talebinin giderek yükselmesi,
- Yatırım için gerekli olan makine ve ekipman maliyetlerinin uygun olması,
- Nitelikli iş gücü varlığı ve sektörde yüksek düzeyde know-how olması,
- ve diğer hususlar.
Tavuk çiftliği yatırımı fizibilite çalışması
Tavuk çiftliği kurmadan önce detaylı bir fizibilite çalışması yapılması ve sonucunda bir fizibilite raporu hazırlanması gerekir. Fizibilite çalışması ile öncelikle pazardaki arz-talep durumu değerlendirilir, en çok talep gören ürün çeşitleri, ihracat potansiyeli, üretim için hammadde gereksinimi ve temin durumu, üretim yöntemleri, teknik altyapı, maliyetler ve yatırıma ilişkin diğer hususlar araştırılır. Elde edilen sonuçlar değerlendirilerek uygun bir üretim kapasitesi ve kuruluş yeri belirlenir ve farklı senaryolar için yatırımın teknik ve finansal analizi yapılır.