İnternet üzerinden ürün satışı yapan online mağaza sayısı her geçen gün artmaktadır. Özellikle online alışveriş sitelerinin yüksek miktarlarda ciro ve kar elde etmesi birçok yatırımcının bu alana ilgi duymasını sağlamıştır. Hem büyük markaların hem de küçük ve orta ölçekli işletmelerin yatırım yaptığı e-ticaret sektöründe toplam işlem hacmi sürekli olarak artmakta ve online ortamda yapılan satış hacminin toplam ticaret içindeki payı hızlı bir şekilde artmaktadır. Giderek yaygınlaşan e-ticaret yatırımlarında başarının önemli unsurlarından biri de bu alanda uzman ve deneyimli bir ekip ile çalışmak ve yatırım öncesinde detaylı bir fizibilite çalışması yapmaktır.

E-ticaret platformunda satılan ürünler

Kurulması planlanan e-ticaret sitesi üzerinden hangi ürünlerin satışının yapılacağı yatırım öncesinde detaylı bir fizibilite çalışması ile belirlenmelidir. Bu çalışma ile aşağıdaki hususlar araştırılır:

• E-ticaret sitelerinde en çok satılan ürünler,
• Ürünlerin bozulma, kırılma vb. durumları,
• Tüketici davranışları,
• Rekabette öne çıkan hususlar,
• Tedariği ve sevikayatı kolay olan ürünler,
• ve diğer hususlar.

Potansiyel müşteriler

Giderek yaygınlaşan ve farklı iş modellerinin ortaya çıktığı e-ticaret sektöründe en çok uygulanan iş modelleri aşağıdaki gibidir:

• İşletmeden tüketiciye (B2C)
• İşletmeden işletmeye (B2B)
• Tüketiciden tüketiciye (C2C)
• Tüketiciden işletmeye (C2B)

İş modeli belirlendikten sonra hedef kitle belirlenir ve platform üzerinden satılacak ürün ve hizmetler bu hedef kitlenin ihtiyaçlarına göre şekillenir.

E-ticaret için ihtiyaç duyulan altyapı

E-ticaret yatırımı için ihtiyaç duyulan altyapı aşağıdaki gibidir:

• Alan adı (domain): Açılacak siteye verilecek isimdir. Yani elektronik ortamda kurulması düşünülen işletmenin ismidir.
• Yazılım altyapısı: Ürün ve hizmetlerin tanıtımını internet ortamında sağlayan, tüketicilerden ödeme alındığı, tüketiciler ile iletişim sağlayan ve diğer özelliklere sahip bir yazılım altyapısına ihtiyaç vardır.
• Depo alanı: Ürün satışının amaçlandığı e-ticaret yatırımlarında ayrıca ürünlerin depolandığı ve sevkiyatının yapıldığı bir kapalı alana ihtiyaç vardır.

E-ticaret yatırımında önemli hususlardan biri de kullanılacak yazılım altyapısıdır. İhtiyaca uygun bir yazılım geliştirilebileceği gibi hazır altyapılar da kullanılabilir. Yatırımın maliyeti yüksek ise ihtiyaca uygun bir yazılım geliştirilmesi daha uygundur. Küçük ve orta ölçekli işletmeler için ise daha düşük bir yatırım gerektiren hazır e-ticaret paketleri kullanmak hem zaman hem de maliyet açısından oldukça ekonomiktir.

E-ticaret için kapasite belirleme

E-ticaret yatırımı öncesinde fizibilite aşamasında günlük, aylık ve yıllık satış tahminleri yapılmalı ve gerekli altyapı kapasitesi buna göre belirlenmelidir. Siteye gelen trafik akışı, e-posta altyapısı, ürünlerin depolama alanı, müşteri temsilcisi sayısı gibi unsurlar yatırımın kapasitesini belirleyen önemli hususlardır. Yazılım altyapısı ve trafik kapasitesinin artırılması yatırım açısından oldukça düşük maliyetlidir. Ancak günlük satışların yüksek olduğu sitelerde ürünlerin zamanında tedarik edilmesi ve uygun bir depoda tutulması oldukça önemlidir.

E-ticaret yatırım süreci

E-ticaret işi kurmak ve yönetmek için aşağıdaki süreci takip etmenizda fayda var:

1. Ön araştırma: Öncelikle internette konu hakkında bir araştırma yaparak ön bilgi toplayın.
2. Fizibilite çalışması: Alanında uzman bir danışmana fizibilite çalışması ve iş planı hazırlattırın veya kendiniz hazırlayın.
3. Şirketin kurulması: Bu işi yapmak için bir şirket kurun ve e-ticaret sitesi için belirlediğiniz ismin marka tescilini yaptırın.
4. Sitenin kurulması: E-ticaret sitesinin kurulması için altyapı altyapı sağlayan firmalar ile görüşün ve kurulmasını sağlayın.
5. Ürün tedariği: Satışını yapmayı planladığınız ürünler için tedarikçi firmalar ile görüşmelere başlayın ve sözleşme imzalayın.
6. İşletmeye alma: İhtiyaç duyulan personeli istihdam edin ve pazarlama çalışmalarına başlayın.

Fizibilite çalışması

E-ticaret sektörü belirli ürün ve hizmetler için birçok kişi tarafından deneyimlenmiş ve bilinen bir sektör olmasına rağmen henüz birçok alanda çok az deneyimlenmiş bir sektör özelliği taşımaktadır. Bu nedenle herhangi bir e-ticaret yatırımı öncesinde pazarın ve tüketici talebinin detaylı bir şekilde incelenmesi, yapılacak işin yurtdışı örneklerinin araştırılması ve benzer alanda yaygın iş modellerinin incelenmesi gerekir.

E-ticaret yatırımı öncesinde yapılması gereken fizibilite çalışmasının aşağıdaki konu başlıklarını içermesi gerekir:

1. Pazar araştırması,
2. Teknik inceleme ve değerlendirme,
3. Mali (finansal) analiz
4. Risk analizi.

Fizibilite çalışması ile elde edilen sonuçlar değerlendirilir ve yatırımın fizibil olması durumunda olması gereken kapasite ve ihtiyaç duyulan altyapı dikkate alınarak yatırıma başlanır.

HİZMET BAZLI E-TİCARET SİTESİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

E-ticaret sektöründe e-ticaret sitelerinin büyük kısmı ürün satışına dayalı bir iş modelini esas almıştır. Bu tür sitelerde genellikle internet ortamında en çok satılan ürünler farklı yöntemler kullanılarak tüketicilere satışa sunulmaktadır. Ancak e-ticaret sektörü geliştikçe hizmet bazlı internet sitelerinin sayısı giderek artmaktadır. Son dönemde başarılı internet firmalarının önemli bir kısmının hizmet bazlı olması yatırımcının ilgisini bu alana çevirmiştir. Hizmet bazlı sitelerde, ürün yerine belirli bir hedef kitleye internet üzerinden doğrudan veya dolaylı olarak hizmet satışı yapılmaktadır.